تاثیر ژل آلوئه ورا بر التیام، درد و خارش زخم سوختگی بیماران بستری: کارآزمایی بالینی

Abstract

چکیده: زمینه و هدف: سوختگی یکی از شایعترین و پرهزینه ترین آسیب ها در سرتاسر جهان می باشد، که با عوارض زیادی همراه است. از مهمترین عوارض آن عدم التیام، درد و خارش می باشد. معمولا عدم کنترل این عوارض باعث افزایش نارضایتی بیماران و کاهش کیفیت زندگی آن ها می شود. روش های متنوعی جهت کنترل این عوارض وجود دارد. اگرچه استفاده از گیاهان دارویی یکی از این روش ها است، اما در مورد گیاه آلوئه ورا در سوختگی اطلاعات کافی وجود ندارد. هدف این مطالعه تعیین تاثیر ژل آلوئه ورا بر التیام، درد و خارش در بیماران سوختگی است. مواد و روش: این مطالعه یک کارآزمائی بالینی تصادفی است که با مشارکت 34 بیمار دارای سوختگی درجه یک و دو در مرکز آموزشی- درمانی سینا شهر تبریز در سال 2017-2019 و به روش نمونه گیری در دسترس و تخصیص تصادفی انجام شد. پس از شستشوی زخم ها با آب و یک شوینده با PH خنثی در گروه مداخله از ژل آلوئه ورا و در گروه کنترل از سیلور سولفادیازین 1% استفاده شد سپس بر روی زخم ها گاز وازلین گذاشته و به روش یکسان پانسمان شدند. جمع آوری داده ها شامل فرم مشخصات فردی- اجتماعی، پرسشنامه ارزیابی زخم بتس جنسن (Bats-Jensen Wound Assessment Tool (BWAT)) ، مقیاس دیداری (Visal Analogue Scales (VAS)) بود. التیام به صورت روزانه، درد و خارش نیز نیم ساعت قبل از پانسمان، نیم ساعت بعد از پانسمان و 8 شب اندازه گیری و داده ها در روزهای 1، 3، 5، 7، 9 و 14 مقایسه شدند. داده ها در نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 با استفاده از آزمون Mixed Repeated Measures ANONA تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: مقایسه نتایج دو گروه مداخله و کنترل نشان داد تفاوت نمره التیام، درد و خارش در روزهای 1، 3، 5، 7، 9 و 14 معنی دار( ۰۰۱/۰ p ) بود. در هر دو گروه مداخله (آلوئه ورا) و کنترل (سیلور) التیام در طی 2 هفته به طور کامل اتفاق افتاد، اما التیام در گروه مداخله سرعت بیشتری داشت. در تمام بازه های زمانی اندازه گیری شده درد در گروه مداخله کمتر از گروه کنترل بود و در نهایت در روز 14 در هر دو گروه یکسان بوده و به عدد صفر یعنی رفع کامل درد رسید. اوج خارش در هر گروه در روز هفتم بود. در تمام بازه های زمانی خارش نیم ساعت پس از پانسمان با آلوئه ورا در مقایسه با سیلور کاهش معنی داری داشت و روند آن تا روز 14 در حال کاهش بود.

نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان دهنده تاثیر بهتر آلوئه ورا بر التیام، کاهش درد و خارش در زخم های سوختگی درجه یک و دو بود. بنابراین می توان از ژل آلوئه ورا به عنوان یک ماده موثر بدون عارضه جانبی بر تسریع التیام و کاهش درد و خارش بیماران دارای سوختگی بهره برد. البته قبل از زمینه سازی برای اجرای آن، بررسی هزینه- اثربخشی این مداخله توصیه می شود.