بررسی وضعیت تجویز داروهای نامناسب برای سالمندان در نسخ پزشکان عمومی شهرستان تبریز مطابق معیار Beers در سال 1398-1397
Abstract
مقدمه: استفاده از داروهای نامناسب در سالمندان یک مسأله مهم بوده و می‌تواند منجر به افزایش هزینه ها، عوارض جانبی، تداخلات دارویی و... گردد.
هدف: در این مطالعه، وضعيت تجویز داروهای نامناسب برای سالمندان در نسخ پزشکان عمومی شهرستان تبريز مطابق معیارBeers مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش ها: حجم نمونه شامل 16842 نسخه از نسخ تجویز شده پزشکان عمومی شهرستان تبریز در سال ۹۸-۱۳۹7 بود. برای تهیه نسخ به سازمان بیمه تامین اجتماعی و بیمه سلامت شهرستان تبریز مراجعه کرده و پس از اخذ مجوز از بین ۱۶۸۴۲ نسخه، تعداد 1500 نسخه مربوط به افراد بالای 65 سال مورد بررسی گرفت. نامناسب بودن تجویز یک دارو با استفاده از معیار Beers ویرایش سال 2019 تعیین و در صورت وجود داروهای مناسب جایگزین آنها پیشنهاد گردید.
یافته ها: در نسخ مورد بررسی میانگین تعداد اقلام دارویی در هر نسخه ۵/۱ ± ۹۳/۳ قلم و میانگین تعداد داروی نامناسب در هر نسخه ۸/۰ ± ۷۴/۰ بود. فراوانی بیش دارویی (پلی فارماسی) در ۷/۳۲ درصد نسخ مورد مطالعه مشاهده گردید و ۹/۵۳ درصد نسخ نیز حاوی داروی نامناسب بودند. داروهای ضد التهاب غیراستروییدی، ضد دردها و آنتی هیستامین ها به ترتیب با ۲/۲۴، ۴/21 و 9/10 درصد قلم بیشترین داروهای تجویزی نامناسب برای سالمندان بر طبق معیار Beers بودند.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بيش از 53 درصد نسخ داروئی که توسط پزشکان عمومی شهرستان تبريز برای سالمندان تجويز شده اند حاوی داروی نامناسب می باشند. اين شرايط، وضعیت مطلوب و علمی نبوده و ضرورت دارد شيوه های آموزشی دانشجويان پزشکی اصلاح شده و دوره های آموزشی و بازآموزی متناسب طب سالمندی برای آنان و پزشکان عمومی، متخصص و فوق تخصص بصورت مستمر برگزار گردد. در ضمن سازمانهای نظارتی مانند وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی و ... هم می توانند نقش بسيار مهمی در اصلاح وضع موجود ايفا نمايند.