مرور نظاممند تأثیر مداخلات آموزشی مبتنی بر جامعه در کنترل دیابت نوع :2نقش تئوریها و مدلهای تغییر رفتار

Abstract

مقدمه: با توجه به شیوع بیماری دیابت نوع 2در سراسر جهاان رویکردهاای آموزشای متنوعی بهمنظور پیشگیری از این بیماری انجام شده است. اخیراً پژوهشاگران باه نقاش رویکرد مبتنی بر جامعه در پیشگیری از دیابت نوع 2اشاره کردهاند. لذا این پاژوهش باا هدف ارزیابی تأثیر مداخلات آموزشی مبتنی بر جامعه بهمنظور پیشگیری اولیه از دیابت نوع 2انجام شده است. در عین حال به بررسی نقش تئوریها و مدلهای تغییر رفتار در فرایند آموزش نیز پرداخته است. روش انجام کار: در طی فرایند جستوجو در پایگاههای دادهای الکترونیکی از جملاه Pubmed, EMBASE, ProQuest, CINAHL nursing, Cochrane Library, Google scholarو همچنین بررسی رفرنسها، کلیدواژههای مرباوط وارد شاد. ارزیاابی کیفیات مطالعاات باا اساتفاده از ابازار اساتاندارد JBIصاورت گرفات. پیامادهای اولیاه شاامل . بودندfasting blood glucose (FBG), haemoglobin A1c (HbAlc), نتایج: بر اساس فرایند جستوجو در پایگاه دادههای الکترونیکای مقااتتی کاه از ساال 2111تا 2183به چاپ رسیدهاند وارد شده است. مجموعاً 5871مقالاه پاس از حاذف مقاتت تکراری به مرحله غربالگری راه یافت که از این میان 72مقاله به مرحله ارزیاابی کامل مطالعه راه یافت. بهطورکلی 83مطالعه وارد این سیستماتیک مروری شاد. نتاای این مطالعه نشان داد اکثر مطالعات در کشورهای با درآمد بات و متوسط انجام شده است و این حاکی از اهمیت رویکرد مبتنی بر جامعه در جوامع مختلف اسات. پژوهشاگران در این نوزده مقاله به سه شاخص BMI،HBA1c،FBGباه عناوان پیامادهای اولیاه اشااره2 کردهاند. در بین گزارشات شاخصهاای گونااگون باه عناوان پیامادهای ثانویاه، در ایان مطالعات %52به شاخص دور کمر اشاره کرده بودند. از باین هشات مطالعاه مارتبط باا تئوری و مدلهای تغییر رفتار، تئوری شناخت اجتماعی بیشتر مورد توجاه قارار گرفتاه است؛ اما بهترین تأثیر را تئوری اعتقاد بهداشتی داشته است. نتیجهگیری: نتای حاصل از این بررسی نظامند نشان داد، به کارگیری رویکرد مبتنای بر جامعه بهمنظور پیشگیری یا به تأخیر انداختن دیابت نوع 2ماؤثر واقاع شاده اسات. همچنین تئوریها و مدلهاای تغییار رفتاار در نحاوه آماوزش و تاأثیر بهتار ماداخلات آموزشی اثربخشی دوچندانی را به همراه دارد کاه تئاوری شاناخت اجتمااعی و اعتقااد بهداشتی در اثربخشی بهتر مداخلات مؤثر بوده است. این بررسی نظامند نشان داد که به کارگیری رویکرد مشاارکتی مبتنای بار جامعاه عالاوه بار کشاورهای توساعهنیافتاه در کشورهای در حال توساعه و توساعهیافتاه نیاز تاأثیرات موفقیاتآمیازی داشاته اسات. نتیجهگیری میشود تصمیمگیرندگان در مطالعات آینده نحوه درگیر کردن افراد جامعاه را به عنوان یک فاکتور اصلی در مطالعات مبتنی در نظر داشته باشند