بررسی اثرات ضد دیابتی گیاه Eryngium billardieri بر روی موش های سوری نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Abstract

مقدمه: جنس Eryngium با 472 گونه، یکی از بزرگترین جنس های خانواده چتریان است. 9 گونه از این جنس، در ایران رشد می کند که گیاه Eryngium billardieri یکی از این گونه هاست. گیاه E.billardieri اثرات فارماکولوژیکی متعددی از جمله ضد التهاب، ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی از خود نشان داده است . هدف: بررسی اثرات آنتی دیابتیک گیاه E.billardieri بر روی موش های سوری نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین. مواد و روش ها: عصاره گیری به روش ماسراسیون با حلال اتانول 77 % انجام گرفت. موش های سوری در = محدوده وزنی 24 گرم به طور تصادفی به 8 گروه ) 6 n ( تقسیم شدند: گروه کنترل سالم، گروه کنترل دیابتی، گروه کنترل سالم عصاره )دریافت خوراکی دوز بالای عصاره(، گروه های دیابتی دریافت کننده دوز کم و زیاد عصاره به صورت IP و Oral ، گروه دریافت کننده همزمان STZ ( IP ( و دوز بالای عصاره ) Oral ( به مدت 5 روز. به منظور القاء دیابت نوع دو، تک دوز STZ ( mg/kg 057 ( به صورت IP تزریق شد. پس از بروز دیابت، دوز mg/kg 077 و mg/kg 277 عصاره، به حیوانات دیابتی شده به مدت 08 روز به صورت IP و Oral داده شد و در نهایت، نمونه های سرمی جداسازی و در دمای 77 - درجه سانتیگراد نگهداری شدند. سه روز قبل از جراحی نیز، تست OGTT انجام گرفت. یافته ها: تزریق IP دوز mg/kg 277 عصاره هیدروالکلی، باعث کاهش وزن موش های دیابتیک و کاهش معنی دار تحمل به گلوکز شد. همچنین گاواژ دوز mg/kg 277 عصاره، موجب افزایش معنی داری در میزان انسولین سرمی، کاهش معنی دار قند خون، کاهش چشم گیرتحمل به گلوکز و کاهش معنی داری در مقدار MDA شد. نتیجه گیری: عصاره گیاه E.billardieri به دلیل دارا بودن مولکول هایی، احتمالا با دو مکانیسم محافظت سلول های بتای پانکراس از آسیب بیشتر توسط استرپتوزوتوسین و تحریک ترشح انسولین از سلول های بتای پانکراس سالم باقیمانده، باعث افزایش میزان انسولین سرمی و کاهش قند خون شده و میزان MDA سرمی را کاهش می دهد. به عبارت دیگر، بخشی از آثار سودمند عصاره، با مهار استرس اکسیداتیو و افزایش ترشح انسولین مرتبط می باشد.