بررسی اثرات ضد دیابتی گیاه Eryngium billardieri بر روی موش های سوری نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین
Abstract
مقدمه: جنس Eryngium با 472 گونه، یکی از بزرگترین جنس های خانواده چتریان است. 9 گونه از این
جنس، در ایران رشد می کند که گیاه Eryngium billardieri یکی از این گونه هاست. گیاه E.billardieri اثرات
فارماکولوژیکی متعددی از جمله ضد التهاب، ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی از خود نشان داده است .
هدف: بررسی اثرات آنتی دیابتیک گیاه E.billardieri بر روی موش های سوری نر دیابتی شده با
استرپتوزوتوسین.
مواد و روش ها: عصاره گیری به روش ماسراسیون با حلال اتانول 77 % انجام گرفت. موش های سوری در
= محدوده وزنی 24 گرم به طور تصادفی به 8 گروه ) 6 n ( تقسیم شدند:
گروه کنترل سالم، گروه کنترل دیابتی، گروه کنترل سالم عصاره )دریافت خوراکی دوز بالای عصاره(، گروه های
دیابتی دریافت کننده دوز کم و زیاد عصاره به صورت IP و Oral ، گروه دریافت کننده همزمان STZ ( IP ( و دوز
بالای عصاره ) Oral ( به مدت 5 روز.
به منظور القاء دیابت نوع دو، تک دوز STZ ( mg/kg 057 ( به صورت IP تزریق شد. پس از بروز دیابت، دوز
mg/kg 077 و mg/kg 277 عصاره، به حیوانات دیابتی شده به مدت 08 روز به صورت IP و Oral داده شد و در
نهایت، نمونه های سرمی جداسازی و در دمای 77 - درجه سانتیگراد نگهداری شدند. سه روز قبل از جراحی نیز،
تست OGTT انجام گرفت.
یافته ها: تزریق IP دوز mg/kg 277 عصاره هیدروالکلی، باعث کاهش وزن موش های دیابتیک و کاهش معنی
دار تحمل به گلوکز شد. همچنین گاواژ دوز mg/kg 277 عصاره، موجب افزایش معنی داری در میزان انسولین
سرمی، کاهش معنی دار قند خون، کاهش چشم گیرتحمل به گلوکز و کاهش معنی داری در مقدار MDA شد.
نتیجه گیری: عصاره گیاه E.billardieri به دلیل دارا بودن مولکول هایی، احتمالا با دو مکانیسم محافظت
سلول های بتای پانکراس از آسیب بیشتر توسط استرپتوزوتوسین و تحریک ترشح انسولین از سلول های بتای
پانکراس سالم باقیمانده، باعث افزایش میزان انسولین سرمی و کاهش قند خون شده و میزان MDA سرمی را
کاهش می دهد. به عبارت دیگر، بخشی از آثار سودمند عصاره، با مهار استرس اکسیداتیو و افزایش ترشح انسولین
مرتبط می باشد.