گذر از مراحل مصرف سیگار در دانش آموزان دبیرستان های دخترانه دوره دوّم شهر تبریز (97-1396) و ارتباط آن با سبک های فرزندپروری والدین آن ها

Abstract

چکیده: مقدمه: اپیدمی مصرف دخانیات یکی از بزرگترین تهدیدات بهداشت عمومی است و مخاطره ‌آمیزترین دوران زندگي از نظر شروع مصرف مواد مخدر دوره نوجواني است. در سال-های اخیر با افزایش مصرف سیگار در دختران مواجه هستیم و بررسی مراحل گذر از مصرف سیگار و عوامل مؤثر بر آن حائز اهمیت است و از آنجایی که محیط خانواده در بوجود آمدن رفتار نوجوان نقشی بنیادین دارد، همچنین با توجه به میزبانی مدارس از گروه زیادی از نوجوانان، در این مطالعه به بررسی ارتباط سبک فرزند پروری والدین با مراحل گذر از مصرف سیگار پرداخته شده است. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی ـ تداومی، دانش آموزان دو بار با فاصله 6 ماه از آبان 1396 تا اردیبهشت 1397مورد بررسی قرار گرفتند. 2150 دانش آموز از دبیرستان های دخترانه دوره دوّم شهر تبریز به روش نمونه گيري چند مرحله اي تناسبي تصادفي وارد مطالعه شدند. در ابتدا، پرسشنامه های مشخصات دموگرافیک، گرایش به مصرف سیگار، وضعیت مراحل مصرف سیگار توسط دانش آموزان و پرسشنامه سبک های فرزندپروری توسط والدین تکمیل شد و بعد از 6 ماه دوباره پرسشنامه مربوط به وضعیت مصرف سیگار توسط دانش-آموزان تکمیل گردید. از رگرسیون لجستیک برای تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار 22 SPSS استفاده شد. یافته‌ها: میانگین سنی دانش آموزان مورد بررسی 67/0± 75/15 سال بود. بعد از 6 ماه از شروع مطالعه 2/9 درصد از دانش آموزان در مراحل نه گانه مصرف سیگار پیشرفت کرده بودند. نتایج نشان داد که 9/2 درصد دانش آموزان از مرحله غیرسیگاری به سیگار آزموده و 7/2 درصد از سیگار آزموده به سیگاری معمول پیشرفت کرده بودند. تحصیلات پدر و رشته تحصیلی، داشتن دوست سیگاری، شرکت در گروه های سیگاری، وضعیت مصرف قلیان، گرایش به مصرف سیگار با گذر از مرحله غیر سیگاری به سیگار آزموده رابطه معنی دار داشتند (005/0P<). در گذر از مرحله سیگار آزموده به سیگاری معمول تنها متغیر گرایش به مصرف سیگار رابطه معنی دار داشت (001/0P<). در بیشتر خانواده ها، والدین سبک فرزند پروری اقتدار منطقی داشتند. بین سبک های فرزند پروری والدین با مراحل مختلف گذر سیگار رابطه معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر بین سبک های فرزند پروری و گذر در مراحل مصرف سیگار رابطه ای مشاهده نشد. پیشنهاد می شود مطالعات با حجم نمونه بزرگتر، در هر دو جنس و با تعداد پیگیری بیشتر از دوبار صورت گیرد تا بتوان در خصوص رابطه سبک های فرزند پروری با گذر در مراحل مصرف سیگار اظهار نظر کرد. کلیدواژه ها: مراحل مصرف سیگار، دانش آموزان، سبک های فرزندپروری، نوجوانان.