بررسی کیفیت فنی مراقبت های دوران بارداری در مراکز سلامت شهری منتخب شهر تبریز سال 1398

Abstract

چکیده زمینه و هدف: ارتقا سلامت مادر باردار یکی از ارکان اصلی مراقبت های بهداشتی و درمانی است و توجه به اهمیت سلامت مادر باردار منجر به سلامت خانواده و در نتیجه سلامت جامعه میشود. هدف این مطالعه بررسی کیفیت مراقبت های دوران بارداری در مراکز سلامت شهری منتخب شهر تبریز در سال 1398 است. روش پژوهش: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی- مقطعی می باشد که در سال 1398 انجام شده است. جامعه ی مطالعه شامل زنان باردار مراجعه کننده به مراکز سلامت شهری آزادی، بنی شفیع، حکم آباد و یاغچیان تبریز است. روش نمونه گیری در این مطالعه به صورت تصادفی خوشه ای و سپس به روش سیستماتیک (منظم) بود. حجم نمونه 384 نفر بوده و ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه استانداردی می باشد که روایی و پایایی آن قبلا بررسی شده است. پرسش نامه هم به صورت خود ایفا توسط زنان باردار مراجعه کننده به مراکز سلامت و هم توسط محقق تکمیل شد. داده های جمع آوری شده در نرم افزار SPSS وارد و نتایج با استفاده از میانگین و انحراف معیار گزارش شده است. یافته‌ها: يافته هاي مطالعه نشان مي دهد که در قسمت معاينات باليني، بيشترين ميزان تطابق با استاندارد، مربوط به ویزیت پزشک و اندازه گیری وزن و فشار خون (به ترتیب 47.5% ، 80% ، 80%) مي باشد. معاینه زنان و بررسی ادم و واریس نیز در اکثر موارد (71.4% ، 66.2%) انجام نگرفته است. در قسمت آموزش مراقبت هاي دوران بارداري، بيشترين ميزان تطابق با استاندارد، مربوط به آموزش علائم خطر دوران بارداری ( 59.7 %) مي باشد. همچنين اين يافته ها نشان مي دهد که آموزش درباره بهداشت دهان و دندان 34% کمتر از استاندارد انجام مي گيرد. در قسمت سوم مطالعه که مربوط به تجويز مکمل هاي دارويي مي باشد، نتايج به دست آمده نشان دهنده اين است که تجويز نامتوازن صورت گرفته است. در قسمت خدمات پاراکلينيک بیشترین نامتوازنی در تعداد سونوگرافی است که در 42.6% اصلا انجام نشده و در 30.9% نیز بیش از حد استاندارد صورت گرفته است. میانگین نمره کیفیت 3.65 (52.1%) بود. نتیجه‌گیری: در تحقیق حاضر کیفیت خدمت از دید مادران باردار نسبتا ً پایین است. لذا فرصت مناسبی برای ارتقای کیفیت خدمات، خصوصا ً در زمینه تجویز و توزیع مناسب مکمل های غذایی و خدمات پاراکلینیکی فراهم است. بر اساس یافته های این مطالعه خدمات بالینی ارائه شده از سوی مراکز نیازمند مداخله جهت بهبود میباشد. آموزش های دوران بارداری نه تنها به همه گیرندگان خدمت باید ارائه شود بلکه تعداد دفعات این آموزشها نیز باید مطابق با استانداردها باشد. تجویز و توزیع مناسب مکمل های غذایی نیز همانند مورد فوق لازم است مورد توجه قرار گیرد تا همه افراد به طور متناسب از این خدمات بهره مند شوند. در خصوص خدمات پاراکلینیکی نیز با توجه به نیاز بالینی افراد اقداماتی جهت بهبود دفعات ارجاع باید انجام گیرد.