ارایه مداخلات مدیریتی و سیاستی برای پیشگیری و کنترل مصرف قلیان در شهرهای اهر و هوراند

Abstract

خلاصه فارسی: مقدمه و هدف: مصرف قلیان به عنوان یک نگرانی عمده سلامتی در دنیا است. علیرغم نزدیک سه دهه اقدامات پیشگیری و کنترلی، مصرف آن در بیشتر کشورها در حال افزایش است. . هدف این مطالعه شناسایی مداخلات سیاستی و مدیریتی موثر بر پیشگیری و کنترل قلیان است. روش¬کار و مواد: این مطالعه در چهار مرحله مرتبط به هم انجام گرفت. ابتدا مرور نظام مند از طریق جستجو در پایگاه های داده بین المللی در بازه زمانی 1990تا آگوست 2018 انجام شد. مداخلات استخراج شده از طریق تحلیل محتوا آنالیز شدند. سپس مداخلات محلی از طریق مصاحبه با صاحب نظران و ذی نفعان مختلف استخراج شد و با استفاده از نرم افزار MAXQDA 10 تحلیل انجام شد. مداخلات شناسایی شده اولویت بندی شدند. در آخر برای مداخلات اولویت دار بر حسب گروه هدف خلاصه سیاستی تهیه گردید. یافته¬ها: از 4343 مطالعه جستجو شده 38 مطالعه وارد مرور نظام مند گردید. مداخلات استخراج شده در 2 مقوله مداخلات مدیریتی و سیاستی قرارداده شدند. مقوله مدیریتی مرتبط بود با مداخلات پیشگیرانه و کنترلی. مقوله سیاستی مرتبط بود با تصویب و اجرای قوانین و سیاستها در سطوح بین المللی، ملی و محلی. در اهداف بعدی تعداد 5 مداخله مدیریتی و3 مداخله سیاستی شامل حکمرانی کنترل مصرف قلیان، تصمیم گیری و تصمیم سازی آگاه از شواهد وحمایت طلبی سیاسی استخراج شدند. سپس تعداد 3 مداخله به عنوان مداخله اولویت دار انتخاب شدند نتیجه¬گیری: یافته های ما نشان می دهد دولتها نسبت به این بحران سلامتی و اجتماعی مهم بی تفاوت هستند، و اقدامات خیلی کمی برای پیشگیری و کنترل مصرف قلیان انجام داده اند. مداخلات آگاه سازی مخصوصا در دانش آموزان و نوجوانان می تواند نتایج امیدوارکننده ای در پیشگیری و کنترل مصرف قلیان داشته باشد. نیاز به طراحی مداخلات محدود کننده، تقویت همکاری بین کشورها و اجرای محکم قوانین موجود است.