بررسی تأثیر آموزش بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتار غربالگری سرطان پستان در رابطین سلامت شهر ابهر
Abstract
مقدمه : سرطان پستان دومین سرطان شایع زنان در جهان است. آگاهی از روشهای غربالگری و
انجام مرتب تستهای تشخیصی در کاهش شیوع انواع مهاجم سرطان و مرگومیر ناشی از آن نقش
به سزایی دارد. لذا این مطالعه باهدف بررسی تأثیر آموزش بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی با زبان
محلی بر رفتار غربالگری سرطان پستان در رابطین شهر ابهر انجام شد .
متدو مواد: مطالعه حاضریک مطالعه کار آزمایی میدانی قبل و بعد با گروه کنترل بوود. جهوت
انجام پژوهش از رابطین سلامت که در مراکز فعالیت می کردند استفاده شد شوش مرکوز جوامع
سلامت و ده پایگا ه در شهر ابهر فعالیت می کنند از بین مراکز دو مرکز بهصورت تصادفی انتخاب
شد. تعداد رابطین فعال این دو مرکز 32نفر بودند کلیه رابطین برای شرکت در مطالعه در دومرکز
و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری دادهها ابزار مبتنی بر
الگوی اعتقاد بهداشتی بود. این ابزار شامل 68سؤال با هشت مؤلفه هست و ضریب آلفا کرونباخ این
پرسشنامه %31گزارششده است . در مرحله اول پرسشنامه جمعیتی وپرسش نامه الگوی اعتقاد
بهداشتی توسط گروه کنترل و مداخله تکمیل شد. سپس برای گروه مداخلوه 3جلسوه آمووزش
گروهی (به مدت 821دقیقه) هفتهای یکبار، بر اساس الگو اعتقاد بهداشتی تشکیل شد آموزش به
زبان ترکی انجام شد. بعد از مداخله مجدداً پرسشنامه توسط هردو گروه مداخله و کنترل تکمیل
شد. داده ها با آزمونهای آماری تحلیل کوواریانس، تی مستقل و کای-دو تجزیه وتحلیل شدند
یافتهها: آزمون تی مستقل و کای دو نشان داد که گروه مداخله و گروه کنترل ازنظر گزینههای
اطلاعات جمعیتی (سن، سن شروع عادت ماهانه، سواد، شغل، درآمد، تعداد فرزندان، نحوه
شیردهی، بیماریهای پستان در خود فرد و نزدیکان و انجام خودآزمایی پستان) همسان بود .
( )p>1/13بین میانگین نمرات حساسیت درک شده، شدت درک شده فواید و موانع درک شده از
خودآزمایی، خودکارآمدی، موانع درک شده از ماموگرافی قبل از مداخله در سطح ( )p>1/13دو
گروه تفاوت معنیداری وجود نداشت. فقط در مورد فواید درک شده از ماموگرافی تفاوت معنادار
بود. نتایج آزمون کوواریانس بعد از مداخله بین میانگین امتیازات حساسیت درک شده، فواید و
موانع درک شده از غربالگری سرطان پستان (خودآزمایی پستان و ماموگرافی)، خودکارآمدی، در
گروه آزمون و کنترل تفاوت معنیداری بود. ( )p<1/13ولی در مورد شدت درک شده و انگیزه
سلامت تفاوت معنادار نبود ( )P>1/13ودر مورد رفتار غربالگری سرطان پستان ( خودآزمایی
پستان ) تفاوت معنی دار بود(. )p<1/13
نتیجهگیری: آموزش با توجه به زبان و فرهنگ هر منطقه میتواند آگاهی زنان را در مورد
روشهای غربالگری سرطان پستان بالا ببرد و باعث بالا رفتن موارد غربالگری در بین زنان و
تشخیص زودهنگام سرطان پستان شود و عوارض ناشی از سرطان پستان را کاهش دهد .