بررسی اثرات مکملیاری جداگانه و توأمان پودر نانوزئولیت طبیعی و سیاهدانه بر سطوح سرمی پارامترهای التهابی در موشهای صحرایی دیابتی نوع 2
Abstract
مقدمه و هدف: مطالعات اخیر نشان دادهاند که التهاب مزمن و فعال سازی سیستم ایمنی در
بیماریزایی دیابت نوع )Type 2 Diabetes Mellitus=T2DM( ۲دخیل است. افزایش
نشانگرهای التهابی در گردش خون مثل اینترلوکین- )Interluekin6= IL-6( 6پیشرفت
T2DMرا پیشبینی میکند. از این رو درمانهای دارای خاصیت ضدالتهابی میتوانند خطر
پیشرفت T2DMرا کاهش دهند. با توجه به تمایل مردم به استفاده از داروهای غیرشیمیایی و
درمانهای مکمل و طبیعی همچون سیاهدانه ( ،)Nigella Sativa=NSو وجود شواهدی از
کاربردهای پزشکی زئولیت، در این مطالعه اثرات مکملیاری جداگانه و همزمان پودر NSو
نانوزئولیت ( )Nano-Clioptilolite=NCLNبر نشانگرهای التهابی در موشهای T2DM
مورد بررسی قرار گرفت.
روش کار و مواد: در این مطالعهی تجربی 2۲موش صحرایی نر ویستار در محدودهی سنی
5-6ماه با وزن <۲52gبه طور تصادفی به دو گروه دیابتی و غیردیابتی تقسیم شدند. گروه
دیابتی به چهار زیرگروه شاهد ) :(DC=Diabetic Controlتعداد 9موش صحرایی دیابتی
بدون درمان؛ :NSتعداد 9موش صحرایی دیابتی و تجویز یک گرم به ازای هر کیلوگرم وزن
بدن NS؛ :NCLNتعداد 9موش صحرایی دیابتی و تجویز ۲درصد وزن غذا نانوزئولیت؛
سیاهدانه+ نانوزئولیت ) :(NS+ NCLNتعداد 9موش صحرایی دیابتی و تجویز توأمان NSو
نانوزئولیت با همان دوز؛ گروه سالم ) :(NC=Normal controlتعداد 6موش صحرایی
غیردیابتی بدون درمان انتخاب شد.گروههای دیابتی به مدت یک ماه با رژیم پرچرب تغذیه2
شدند و سپس تزریق داخل صفاقی تک دوز ( )۵5 mg/kg BWداروی استرپتوزوتوسین جهت
القای بیماری دیابت انجام شد. بعد از یک هفته آزمون خوراکی تحمل گلوکز جهت تأیید
T2DMانجام شد و موشهای صحرایی با قند خون بالای ۲52میلیگرم بر دسیلیتر دیابتی
تلقی شدند. در پایان مطالعه ( ۷هفته) اندازهگیری اینترلوکین- ۱بتا (،)Interluekin1β=IL-1β
،IL-6اینترلوکین- )Interluekin10=IL-10( ۱2و آزمون شمارش کامل خون انجام شد.
اندازهگیری وزن موشهای صحرایی نیز به صورت تک تک در هر گروه، در ۸نوبت همزمان
با توزین غذا انجام شد. آنالیز دادهها توسط نرم افزار SPSSنسخهی ۱6مورد بررسی قرار
گرفت و p <2/25از نظر آماری معنیدار در نظر گرفته شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که سطح IL-10در موشهای صحرایی دیابتی مکملیاری شده با
NCLNو گروه NCLN + NSدر مقایسه با گروه DCبه ترتیب کاهش و افزایش یافت
( p=2/22۵و .)p=2/2۲۱مکملها هیچ اثر معنیداری روی IL-6و IL-1βنداشتند. میزان
پلاکت بطور معنیداری در گروههای )p=2/22۲( NSو )p=2/22۱( NCLNدر مقایسه با
گروه DCبه ترتیب افزایش و کاهش پیدا کرد.. علاوه بر این، سطح غلظت متوسط هموگلوبین
گلبولهای قرمز در گروههای )p=2/2۱۵( NSو )p= 2/2۲2( NCLNدر مقایسه با گروه NC
کاهش نشان داد. در پایان هفتهی هفتم، در تمام زیرگروههای دیابتی کاهش وزن بدن در
مقایسه با گروه NCمشاهده شد. مکملیاری با NSو NCLN + NSدر مقایسه با گروه DCو
NCLNتوانست از کاهش شدید وزن تا هفتهی پنجم درمان بطور غیر معنیداری پیشگیری
کند.3
نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه مکمل یاری NSدر پارامتر پیشالتهابی IL-6کاهش
غیر معنیدار داشت. مکملیاری همزمان NSو NCLNمیتواند اثر افزایشی در پارامتر
ضدالتهابی داشته باشد.مکملیاری جداگانه و همزمان NSو NCLNجز اثر کاهشی بر PLT
و MCHCبر سایر پارامترهای خونی اثر معنیداری نداشت. هرچند تحقیقات بیشتری جهت
تأیید تأثیر NSو NCLNبه صورت جداگانه و باهم بر پارامترهای التهابی و ضدالتهابی نیاز
است.