تدوین بسته سیاستی جهت پیشگیری از ارائه خدمات غیرضروری و عدم ارائه خدمات ضروری سلامت برای نظام سلامت ایران
Abstract
مقدمه: ارائه بیشتر از حد خدمات غیرضروری و کمتر از حد خدمات ضروری دو موضوعی هستند که اثرات زیادی بر روی هزینه و کیفیت خدمات دارند و می توانند تاثیر مستقیم بر پوشش همگانی سلامت داشته باشند.
هدف:هدف این مطالعه تدوین بسته سیاستی جهت پیشگیری از ارائه خدمات غیرضروری و عدم ارائه خدمات ضروری سلامت برای نظام سلامت ایران است.
روش کار: مطالعه حاضر نوعی از پژوهش چند روشی است که در 5 گام بین سالهای 96 تا 97 در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. رویکردهای مختلفی در این مطالعه استفاده شد که شامل مرور متون، مرور نظام مند، مطالعه کیفی شامل مصاحبه، پنل خبرگان و دلفی سیاستگذاری بود.
یافته ها: طبق نتایج مطالعه مروری در 27 مطالعه عوامل محرک، در 21 مطالعه راه های پیشگیری و در 14 مطالعه چارچوب ها و مدل ها بررسی شده بودند. طبق نتایج مرور نظام مند در نهایت 70 مقاله وارد مطالعه شدند که 54 مورد به بررسی استفاده بیش از حد خدمات، 9 مورد به بررسی استفاده کمتر از حد خدمات و 7 مورد به بررسی هر دو پرداخته بودند. طبق نتایج مطالعه کیفی، عوامل محرک در 6 دسته شامل پزشک، بیمار، سازمانی، فرهنگی-اجتماعی، رسانه و صنعت و راه های پیشگیری در 7 دسته شامل ارائه خدمات سلامت، نیروی انسانی، نظام های اطلاعات سلامت، دسترسی به دارو و تجهیزات اساسی، تامین مالی سیستم های سلامت، رهبری و حاکمیت و مداخلات اجتماعی دسته بندی شدند. گزینه های سیاستی نهایی شامل 11 گزینه برای پیشگیری از استفاده کمتر یا بیشتر از خدمات بود.
نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه استفاده بیشتر از حد یا کمتر از حد خدمات در نظام سلامت ایران شایع است. شناسایی خدماتی که بیشتر یا کمتر از حد استفاده می شوند و تعیین عوامل ایجاد کننده آنها می تواند به سیاستگذاران برای تعیین سیاست های پیشگیری مناسب کمک کند.