بررسی موقعیت شریان آلوئولار خلفی فوقانی و ارتباط آن با سینوس ماگزیلاری در تصاویرCBCT بیماران مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده دندانپزشکی تبریز در سال 1396-1395
Abstract
شريان آلوئولار خلفی فوقانی (PSAA) و شریان اینفرااوربیتال (IOA) شاخه هاي شريان ماگزیلاری هستند که جریان خون ديواره جانبی سينوس و غشاء فوقانی را فراهم می کنند. شناختن آناتومی عروق سینوس ماگزیلاری برای جلوگیری از خونریزی و پرفوراسیون غشا ضروری است. با توجه به این که مطالعه ای جامع در مورد جمعیت ایران انجام نشده وآناتومی شریان آلوئولار خلفی فوقانی در جمعیت ایرانی به صورت کامل به دست نیامده است و از آن جا که محل شریان جهت جلوگیری از صدمات جراحی در ناحیه سینوس ماگزیلا ری در جایگذاری ایمپلنت مهم می باشد بنابراین این مطالعه با این هدف طرح ریزی شده است تا مکان شریان آلوئولار خلفی فوقانی و رابطه آن نسبت به ریج آلوئول و سینوس ماگزیلاری را بررسی نماید.
مواد و روش ها: در این مطالعه تعداد 145 نمونه از تصاویر CBCT بیماران مراجعه کننده به بخش رادیولوژی دانشکده دندان پزشکی تبریز طی سال های 1396-1395 وارد مطالعه شدند. موقعیت شریان در دیواره سینوس ماگزیلاری, موقعیت آن نسبت به ریج آلوئولار و دیواره مدیال سینوس و قطر آن در تصاویر ساجیتال و آگزیال بر اساس چک لیست پیوستی تعیین شد. نتایج مطالعه با استفاده از روش های آمار توصیفی (میانگین ± انحراف معیار و فراوانی درصد) گزارش شد. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار spss17 انجام شد.
یافته ها: فاصله بین بردر تحتانی شریان و کرست آلوئولار سمت راست در مردان برابر 21/16، در زنان 62/16و در کل 63/16 بود. در سمت چپ نیز در مردان برابر 72/15، در زنان 9/15 و در کل83/15 بود که نسبیت به جنسیت تفاوت بی معنی(05/0P>) و نسبت به سمت فک تفاوت معنی دار گزارش شد(05/0P<). میانگین ارتفاع استخوانی از کف سینوس ماگزیلاری تا راس ریج سمت راست در مردان برابر 64/9، در زنان 93/9 و در کل 82/9 بود. در سمت چپ نیز در مردان برابر 6/9، در زنان 02/10 و در کل 86/9 بدست آمد و فاصله شریان آلوئولار خلفی فوقانی تا دیواره داخلی سینوس سمت راست در مردان برابر 21/16، در زنان 62/16 و در کل63/16 بود. در سمت چپ نیز در مردان برابر 72/15، در زنان 9/15 و در کل 83/15بود. ارتفاع استخوانی از کف سینوس ماگزیلاری تا راس ریج و فاصله شریان آلوئولار خلفی فوقانی تا دیواره داخلی سینوس در بین زنان و مردان و همچنین دو سمت فک تفاوت بی معنی گزارش شد(P>). میانگین قطر شریان آلوئولار خلفی فوقانی سمت راست در مردان برابر 76/.، در زنان 71/0 و در کل 73/0 بود(05/0P>). در سمت چپ نیز در مردان برابر 77/.، در زنان 71/. و در کل 73/0 بدست آمد که در دو سمت یکسان(05/0P>) ولی بر حسب جنسیت تفاوت معنادار گزارش شد(05/0P<).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که فاصله بین بردر تحتانی شریان و کرست آلوئولار در سمت راست فک نسبت به سمت چپ بیشتر است و قطر شریان آلوئولار خلفی فوقانی در مردان بیشتر از زنان است و در بقیه موارد مقادیر تفاوت چندانی ندارد لذا می توان گفت از لحاظ خونریزی در زنان نسبت به مردان ا کم خطر تر است.