تاثیر مصاحبه انگیزشی بر دریافت غذایی و فعالیت فیزیکی زنان پیش باردار دارای اضافه وزن و چاقی: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده

Abstract

چکیده: زمینه و هدف: چاقی در بارداری با عواقب مادری و جنینی متعدد همراه است، با این حال یک پنجم زنان در شروع بارداری چاق هستند. از آنجا که کاهش وزن در بارداری امکان پذیر نمی باشد، دوران پیش از لقاح بهترین زمان مداخله جهت کاهش وزن می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر مصاحبه انگیزشی بر دریافت غذایی و فعالیت فیزیکی در زنان پیش باردار دارای اضافه وزن و چاقی انجام شد. مواد و روش کار: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده با دو بازوی موازی در 70 نفر از زنان پیش باردار 35-18 ساله دارای اضافه وزن و چاقی (99/34 ≥شاخص توده بدنی≤25) مراجعه کننده به مجتمع های سلامت شهر تبریز انجام شد. شرکت کنندگان از طریق بلوک بندی طبقه بندی شده بر اساس BMI با بلوکهای 4 و 6 تایی و نسبت تخصیص 1:1به دو گروه دریافت کننده مصاحبه انگیزشی (شامل 2 جلسه آموزشی و 4 جلسه مصاحبه انگیزشی) و کنترل (مراقبت روتین دوران پیش از بارداری) تقسیم شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های دموگرافیک، فرم دریافت غذایی در طی سه روز، پرسشنامه کوتاه فعالیت فیزیکی (International Physical Activity Questionair: IPAQ) ، پرسشنامه سه عاملی خوردن و چک لیست مراحل تغییر رژیم غذایی و رفتار ورزش، قبل و بعد از مداخله جمع آوری و توسط نرم افزارSPSS 25 تجزیه و تحلیل شد. از آزمون های کای روند، t-test، تست دقیق فیشر، مجذورکای،ANCOVA ، من ویتنی و paired t-test استفاده گردید. یافته ها: قبل از مداخله، تفاوت معنی دار آماری بین دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک و میانگین دریافت روزانه انرژی، کربوهیدرات، چربی، پروتئین و میانگین وزن و میانه نمره فعالیت فیزیکی وجود نداشت (p>0.05). هشت هفته بعد از اتمام مداخله، میانگین (انحراف معیار) انرژی دریافتی روزانه بر حسب کیلوکالری درگروه مداخله 3/1841 (8/567) به طور معنی داری از گروه کنترل 8/2166 (0/849) کمتر بود (001/0p=) اما تفاوت معنی داری بین دو گروه از نظر درشت مغذی ها مشاهده نشد(p>0.05). از نظر میانه( چارک 25، 75) نمره فعالیت فیزیکی، هشت هفته بعد از مداخله تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مداخله و کنترل مشاهده شد (042/0p=). همچنین بدنبال مداخله، میانگین (انحراف معیار) وزن افراد در گروه مداخله 4/74(94/6) به طور معنی داری از گروه کنترل 7/75(82/7) کمتر بود (002/0p=). از نظر مراحل تغییر رفتار رژیم غذایی و ورزش، 8 هفته بعد ار مداخله، بین دو گروه مشاوره و کنترل تفاوت آماری معنی دار مشاهده شد (001/0P<). مقایسه میانگین (انحراف معیار) نمره حیطه های رفتار خوردن، 8 هفته بعد از اتمام مداخله با تعدیل اثر نمره پایه نشان داد که در حیطه های خوردن احساسی و خوردن کنترل نشده تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مداخله و کنترل وجود نداشت اما در حیطه ممنوعیت خوردن تفاوت آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده شد (001/0P<). نتیجه گیری: مصاحبه انگیزشی در دوران پیش از بارداری می تواند به عنوان یک رویکرد مشاوره ای موثر در مداخلات مربوط به کاهش وزن در زنان چاق و اضافه وزن مورد استفاده قرار گیرد.