دیدگاه سالمندان کانون‌های فعال دوستدار سالمند شهر تبریز در مورد مؤلفه‌های احترام اجتماعی، مشارکت و روابط اجتماعی، خدمات فرهنگی-ورزشی و خدمات بهداشتی- درمانی شهرهای دوستدار سالمند

Abstract

چکیده: مقدمه: شهر دوستدار سالمند دارای خصوصیاتی است که شرایط مشارکت فعالانه سالمندان را در جامعه ایجاد می‌کند و با ایجاد امنیت و شرایط مناسب اجتماعی و بهداشتی، مراتب ارتقای کیفیت زندگی سالمندان را فراهم می‌نماید. این پژوهش به‌منظور بررسی دیدگاه سالمندان کانون‌های فعال دوستدار سالمند شهر تبریز در مورد مؤلفه‌های احترام اجتماعی، مشارکت و روابط اجتماعی، خدمات فرهنگی_ورزشی و خدمات بهداشتی _درمانی، شهرهای دوستدار سالمند انجام شد. مواد و روش‌ها: مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی بوده و جامعه پژوهش شامل سالمندان کانون‌های فعال سالمندی منعم پور، ملک افضلی، ولیعصر، سعدی، مبین و ابن‌سینا شهر تبریز بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 351 نفر بوده و ابزار گرداوری داده‌ها، پرسشنامه استاندارد شهر دوستدار سالمند سازمان جهانی بهداشت بود. برای تحلیل داده‌ها، از روش‌های آماری توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آنالیز واریانس) با استفاده از نرم‌افزار SPSS22 در سطح معنی‌داری 05/0 استفاده شد. یافته‌ها: بالاترین میزان رضایت در مؤلفه‌ی "احترام اجتماعی" مربوط به سؤال 9 با عنوان "محل‌های مخصوص ارائه آموزش‌های عمومی در مورد سالمندی وجود دارد" با امتیاز 2/71 درصد و بیشترین میزان عدم رضایت مربوط به سؤال 11 با عنوان "صندلی ویژه سالمندان در وسایل نقلیه عمومی تعبیه‌شده است" با امتیاز8/85درصد بود. بالاترین میزان رضایت در مؤلفه‌ی "مشارکت و روابط اجتماعی" مربوط به سؤال 2 با عنوان "دوره‌های آموزشی با موضوع‌های موردعلاقه سالمندان مانند اینترنت و کامپیوتر و آموزش شطرنج، آموزش قرآن و غیره وجود دارد" با امتیاز 6/51 درصد و بیشترین میزان عدم رضایت مربوط به سؤال 6 با عنوان "در تجهیزات الکترونیکی، از قبیل دستگاه‌های خودپرداز و تلفن‌های عمومی و ... دکمه‌های بزرگ یا حروف بزرگ استفاده‌شده است." با امتیاز 4/83 درصد بود. بالاترین میزان رضایت در مؤلفه‌ی " خدمات فرهنگی-ورزشی" مربوط به سؤال 15 با عنوان " جلب مشارکت و بهره‌گیری از تجارب سالمندان در اداره امور محله‌های شهری و کمک به اجرای بهتر برنامه‌های خانه سلامت و کانون سالمندان انجام می‌شود." با امتیاز 5/43 درصد و بیشترین میزان مخالفت و عدم رضایت مربوط به سؤال 5 با عنوان "پروژه تحویل کتاب ، مجله و CD در درب منازل به سالمندان انجام می‌شود." 2/95 درصد بود. بالاترین میزان رضایت در مؤلفه‌ی "خدمات بهداشتی-درمانی" مربوط به سؤال 11 با عنوان "مشاورین و کارکنان سلامت، با محوریت سلامت سالمندان آموزش‌های لازم را دیده‌اند" با 9/70 درصد و بیشترین میزان عدم رضایت مربوط به سؤال 4 با عنوان "خدمات بهداشتی -درمانی مانند فیزیوتراپی، عصا، عینک و سمعک به‌طور مناسب در میان سالمندان توزیع می‌شود" با 1/88 درصد بود. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که تمامی شاخص‌های احترام اجتماعی، مشارکت و روابط اجتماعی، خدمات فرهنگی-ورزشی و خدمات بهداشتی -درمانی در شهر تبریز، وضعیت مناسب و مطلوبی نداشته، و با استانداردهای اولیه فاصله زیادی دارند. این نتایج بیانگر آن است که هیچ‌یک از مؤلفه‌های چهارگانه از دیدگاه سالمندان شهر تبریز شرایط ایده آلی نداشته و میانگین بالا در هیچ‌یک از شاخص‌ها مشاهده نشده است. بدین ترتیب، لازم است برای رسیدن به شرایط مطلوب به آن‌ها توجه ویژه‌ای انجام گیرد.