ارزیابی تاثیر شکل دستگیره های طراحی شده کمچه بنایی بر روی فعالیت الکتریکی عضلات ساعد و بازو
Abstract
دستگیره های ابزار معمولا برای نگهداشتن، حرکت، انتقال نیرو، تولید گشتاور و انتقال اشیاء
استفاده می شود. طراحی ابزار دستی، به ویژه دستگیره ابزار مهمترین سهم ارگونومیست در طراحی
ابزار دستی می باشد. طراحی ابزار دستی معمولا یک کار پیچیده می باشد به طوری که طراحی ابزار
دستی علاوه بر این که توجه به عملکرد، کیفیت و قابلیت اطمینان بودن ابزار دستی را نیاز دارد، بلکه
باید به انتظارات و درک کاربران نیز توجه کرد. شکل دستگیره ابزار دستی به عنوان یک قسمت مهم
از دستگیره می تواند نقش مهمی در راحتی ذهنی، عملکرد کار و منطقه تماس بین کف دست و
دستگیره را برای توزیع فشار بهتر بر روی دست و عضلات هنگام کار با ابزار دستی ایجاد کند. بنابراین
با توجه به مطالب ذکر شده، هدف از این مطالعه، ارزیابی شکل دستگیره های طراحی شده کمچه
بنایی بر روی فعالیت الکتریکی عضلات ساعد و بازو بود.
مواد و روش ها
72دانشجوی پسر دانشگاه علوم پزشکی تبریز با دامنه سنی ( 37-33میانگین سنی: 33
سال) در این مطالعه شرکت کردند. شرکت در مطالعه داوطلبانه بوده و رضایت هر فرد نیز در ابتدای
مطالعه از طریق فرم رضایت نامه آگاهانه دریافت گردید. معیار ورود افراد به مطالعه شامل سلامتی
فیزیکی و عدم وجود درد یا سابقه عوارض اسکلتی-عضلانی و آسیب خصوصا در ناحیه دست و بازو
که به صورت خود اظهاری مشخص شد، بود. در این مطالعه، 3کمچه بنایی ( پنج کمچه با شکل
دستگیره طراحی شده و یک کمچه سنتی) برای ارزیابی تاثیر شکل دستگیره ها بر روی فعالیت3
الکتریکی عضلات ساعد و بازو در یک وظیفه شبیه سازی شده( یک ساعته) مورد استفاده قرار گرفت.
همچنین در این آزمایش، شرایط کار برای همه افراد شرکت کننده در مطالعه یکسان بود. هر جلسه
آزمایش حدود 3ساعت طول کشید و در زمان مشخص (بین 73:33تا 73:33صبح) برای جلوگیری
از سوگیری و اافزایش پایایی مطالعه اجرا شد. نحوه انتخاب کمچه های مورد ارزیابی برای هر فرد به
صورت تصادفی ( )Randomizedصورت گرفت. سطح فعالیت الکتریکی عضلات ساعد و بازو که به
صورت درصدی از حداکثر قدرت انقباض ارادی بیان می شد، توسط دستگاه الکترومیوگراف ( یکی از
روش های قابل اعتماد برای ارزیابی محصولات) ارزیابی شد. در نهایت، آنالیز آماری توسط نرم افزار
( SPSSنسخه )39با در نظر گرفتن سطح معنی داری P< 0.05انجام شد.
یافته ها
نتایج کلی تست نشان داد شکل دستگیره یک اثر معنادار بر روی سطح فعالیت عضلات
9ECU ،2BB ،7FDSنشان داد، ولی برای عضله 4 PTهیچ اثر معناداری پیدا نشد.. نتایج همچنین
نشان داد که سطح فعالیت الکتریکی عضله دوسربازو به طور کلی از سه عضله دیگر پایین تر بود در
حالی که بالاترین میزان فعالیت الکتریکی برای عضله ECUثبت شده بود. همچنین نتایج نشان داد
که ابعاد آنتروپومتریکی دست هیچ اثر معناداری برروی فعالیت الکتریکی عضلات مورد نظر نداشتند.
نتیجه گیری
یافته ها و توصیه های مربوط به طراحی ابزار در این مطالعه بر اساس شکل دستگیره به
عنوان یکی از ملاحظات طراحی در طراحی ابزار دستی بود. بدیهی است در نظر گرفتن سایر امکانات
طراحی مانند جنس دستگیره، سطح مقطع و غیره ممکن است در مطالعات آینده مورد نیاز باشد تا
تأثیر کلی طرح های پیشنهادی را کاملا تأیید کند. علاوه بر این، شرکت کنندگان مطالعه، زمان نسبتا
کوتاهی را برای ارزیابی هر یک از نمونه های اولیه در محیط آزمایشگاهی تحت کنترل، قرار دادند،
در حالی که شرایط کار واقعی می تواند متفاوت از نتایج مطالعه باشد و بنابراین در هنگام استفاده از
این یافته ها باید در نظر گرفته شود.