بررسی عوارض دهانی متاثر از رادیوتراپی و شیمی درمانی در مبتلایان به سرطان سر و گردن مراجعه کننده به بیمارستان قاضی و شهید مدنی تبریز در سال98-97

Abstract

هدف: ﺑﺮوزﺑﺪﺧﯿﻤﯽﻫﺎ روز ﺑﻪ روز در ﺟﻮاﻣﻊﻣﺨﺘﻠﻒ رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖﺗﺎ آﻧﺠﺎﮐﻪﺑﺪﺧﯿﻤﯽﻫﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮان دوﻣـﯿﻦﻋﻠــﺖﻣــﺮگ و ﻣﯿــﺮ در ﮐــﺸﻮرﻫﺎیﭘﯿــﺸﺮﻓﺘﻪ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧد. شیوع سرطان های سر و گردن در دنیا حدو د 560 هزار موردجدید در سال بوده و از این میان 300 هزار مورد منجر به مرگ می گردد. بنابر این هدف از این مطالعه بررسی عوارض دهانی ناشی از شیمی درمانی و رادیوتراپی در بیماران مبتلا به سرطان های سر و گردن مراجعه کننده به بیمارستان قاضی طباطبایی و شهید مدنی تبریز می باشد. روش کار: این مطالعه مقطعی آینده نگر به مدت 6 ماه از خردادماه سال 97 تا آذر ماه 97در بیمارستان قاضی ومدنی تبریز انجام گرفت و در مدت 6 ماه بیماران مبتلا به کنسر ناحیه سر و گردن که تحت شیمی درمانی و یا رادیوتراپی هستند وارد مطالعه شدند. از پرسشنامهLENT-SOMA جهت بررسی عوارض شیمی درمانی و رادیوتراپی شامل درد، تغییر در حس چشایی، دیسفاژی، گزرستومی و تریسموس استفاده شد. سپس بیماران مورد معاینه قرار گرفته و موکوزیت و ضایعات هرپتیک در آن ها مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها به‌صورت میانگین (±انحراف معیار) و فراوانی (درصد) به ترتیب برای متغیرهای کمّی و کیفی ارائه شدند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS17 انجام گرفت. یافته ها: در این مطالعه 57 بیمار مبتلا به سرطان های سرو گردن مورد بررسی قرار گرفتند. 23 بیمار تحت شیمی درمانی ، 18بیمار تحت رادیوتراپی و 16 بیمار تحت درمان توام شیمی درمانی و رادیو تراپی بودند. 3/73 درصد بیماران مرد و 3/26 درصد زن بودند و بیشترین عارضه مشاهده شده در سه گروه خشکی دهان بود که در بیماران شیمی درمانی با 9/73 % ، در رادیوتراپی 9/78 % و در گروه توام 8/93 % مشاهده شد. سایر عوارض درد، دیسواژی، تریسموس، ضایعات هرپتیک، موکوزیت و تغییر حس چشایی در گروه توام نسبت به دو گروه دیگر بیشتر مشاهده گردید. نتیجه گیری: در بین 57 بیمار مبتلا به سرطان های سرو گردن که در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند بیشترین عارضه مشاهده شده خشکی دهان بود و کلاً عوارض دهانی در گروهی که تحت درمان توام شیمی درمانی و رادیوتراپی بودند بیشتر بود.