تاثیر مشاوره بر اساس مدل پلیسیت بر عملکرد و رضایت جنسی زنان باردار: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده

Abstract

چکیده: زمینه و هدف: تمایلات جنسی انسان، ذاتی ترین احساسات و عمیق ترین آرزوها برای معنا بخشیدن به یک رابطه هستند و شامل ابعاد فیزیولوژی، روانی، اجتماعی و پاسخ جنسی می باشد. فعالیت جنسی یک پدیده پیچیده و منحصر به فردی است که تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله بارداری قرار می گیرد. بارداری یکی از حساس ترین دوره های زندگی زنان است که با تغییرات جسمانی، روانی و هورمونی همراه بوده که روابط، تمایلات، عملکرد و رضایت جنسی زنان و شریک جنسی آنها را در ارتباط با دیگر عوامل اجتماعی و فرهنگی تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر مشاوره جنسی بر اساس مدل PLISSIT بر عملکرد و رضایت جنسی زنان باردار بود. مواد و روش ها: این مطالعه بر روی 70 نفر زن 35 - 18سال، باردار در هفته 16 تا 20 بارداری و مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهرستان اردبیل- ایران از فروردین ماه سال 1396تا دی ماه 96 انجام گردید. شرکت کنندگان با روش بلوک بندی تصادفی به دو گروه مداخله (35نفر) و کنترل (35نفر) تخصیص یافتند. گروه مداخله1-4 جلسه مشاوره جنسی بر اساس مدل پلیسیت و به صورت انفرادی، هفته ای یک جلسه در خصوص مشکلات جنسی دوران بارداری در حیطه های تغییرات فعالیت و تمایلات جنسی، تغییرات روانی و جسمانی دوران بارداری، پاسخ های جنسی، پوزیشن های جنسی و… دریافت کردند. پرسشنامه های عملکرد جنسی(FSFI) ، رضایت جنسی لارسون(LSSQ) و آگاهی و نگرش جنسی، قبل از مداخله و 4 هفته بعد از اتمام مداخله، توسط پژوهشگر از طریق پرسش و پاسخ با مشارکت کنندگان تکمیل شدند. پیامد اولیه میانگین نمره ی عملکرد جنسی و رضایت جنسی زنان باردار بود. از آزمون تی مستقل، مجذور کای، آزمون دقیق فیشر و ANCOVAبرای آنالیز داده ها استفاده شد. نتایج: 33 نفر در گروه مشاوره و 35 نفر در گروه کنترل تا پایان مطالعه پیگیری و مورد آنالیز قرار گرفتند. دو گروه مداخله و کنترل از نظر مشخصات فردی - اجتماعی و نمرات پایه عملکرد جنسی کلی، رضایت جنسی و آگاهی و نگرش جنسی همسان بودند. بر اساس آزمون ANCOVA با کنترل نمره پایه در بعد از مداخله، در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل، میانگین نمره عملکرد جنسی ]تفاوت میانگین تعدیل یافته با فاصله اطمینان 95%= 07/9 (90/10-24/7)؛ 001/0>p] و در تمامی زیر مقیاس های آن 001/0>p افزایش معنی داری داشت، میانگین نمره ی رضایت جنسی نیز در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل ]تفاوت میانگین تعدیل یافته: 07/10، فاصله اطمینان 95%= 11/7 تا 02/13؛ 001/0>p] افزایش معنی دار آماری داشت. میانگین نمره آگاهی جنسی در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی دار آماری داشت]تفاوت میانگین تعدیل یافته: 77/2، فاصله اطمینان 95%= 35/2 تا 19/3؛ 001/0>p]. و همچنین میانگین نمره نگرش جنسی در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی دار آماری داشت ]تفاوت میانگین تعدیل یافته: 06/11، فاصله اطمینان 95%= /16/9 تا 96/12؛ 001/0>p]. نتیجه گیری: مشاوره جنسی بر اساس مدل پلیسیت در زنان باردار در مطالعه حاضر با ارتقای عملکرد و رضایت جنسی، افزایش آگاهی جنسی در بارداری و تغییر نگرش مثبت جنسی در بارداری همراه بود. لذا افزودن جلسات مشاوره جنسی بر اساس مدل پلیسیت به مراقبت های دوران بارداری، که به صورت روتین کشوری در کلیه مراکز بهداشتی و درمانی کشور برای زنان باردار ارائه می گردد، می تواند در بهبود هرچه بیشتر وضعیت سلامت جنسی مادران و شریک جنسی آن ها موثر باشد.