بررسی ترکیبات شیمیایی و خاصیت آنتی اکسیدانی میوه های گیاه Vitex pseudo negundo var. pseudo negundo

Abstract

مقدمه: جنس Vitex از خانواده Lamiaceae که شامل 250 گونه مختلف درسراسر جهان است. برخی از فعالیت های بیولوژیکی گونه های این جنس شامل درمان اختلالات و ناراحتی های سیستم هورمونی و دستگاه تناسلی زنان و خصلت ضد التهابی که به دلیل حضور ترکیبات فلاونوئیدی و ایریدوئیدی در گیاه است. با این که داروهای شیمیایی جدید از کارآیی بالایی برخوردارند ولی عوارض جانبی بیشماری دارند این عامل باعث شده که امروزه جامعه پزشکی برای درمان تعدادی از بیماریها به داروی گیاهی روی آورند. هدف: مطالعه به منظور خالص سازی و آنالیز ترکیبات موجود در گیاه Vitex pseudo negundo و ارزیابی خواص آنتی اکسیدانی آن روش کار: عصاره گیری از دانه های گیاه با روش سوکسله به ترتیب با حلال های اتر نفت، کلروفرم و متانول انجام گرفت. فراکسیونه نمودن عصاره ی متانولی خشک شده روی sep-pak C18 با فاز متحرک با نسبت های افزایش یابنده متانول در آب صورت گرفت. خالص سازی فراکسیون ها به کمک HPLC پره پراتیو با فاز معکوس، منجر به جداسازی ترکیبات شد و تعیین ساختار با استفاده از روش 1HNMR و 13CNMR صورت گرفت اسانس گیری با روش تقطیر با بخار آب با دستگاه کلونجر انجام گرفت محتوای اسانس گیاه به وسیله GC-MS تعیین گردید. خواص آنتی اکسیدانی عصاره ها علیه رادیکال های آزاد با معرف DPPH تعیین شد. یافته ها: بررسی فیتوشیمیایی عصاره متانولی گیاه منجر به شناسایی 2 ترکیب شد. آنالیز روغن فرار نیز منجربه شناسایی ۳۵ ترکیب شد که بیشترین ترکیبات ترپنوئیدی هستند بین عصاره ها بیشترین اثر آنتی اکسیدانی مربوط به عصاره متانولی است. نتیجه گیری: اثرات بیولوژیکی این جنس احتمالاً به دلیل وجود مشتقات فنولی موجود در عصاره متانولی می باشد.