تاثیر مشاوره بر سبک زندگی ارتقادهنده سلامت و کیفیت زندگی در زنان ماستکتومی شده: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده
Abstract
چکیده: مقدمه: سبك زندگي ارتقادهنده سلامت منبعي سودمند جهت كاهش عوامل استرس زاي زندگي و بهبود كيفيت زندگي است و تأثير چشمگيري بر كاهش هزينه هاي بهداشتي، افزايش طول عمر افراد و بهبود كيفيت زندگي آنها دارد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مشاوره بر سبک زندگی ارتقادهنده سلامت (پیامد اولیه) و کیفیت زندگی (پیامد ثانویه) در زنان ماستکتومی شده انجام شده است.
مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده بر روی 76زن ماستکتومی شده مراجعه کننده به انجمن حمایت از بیماران مبتلا به سرطان پستان و بیمارستان شهید قاضی طباطبائی در سال 97-1396 انجام شد. زنان ماستکتومی شده حائزشرایط شرکت در این مطالعه از طریق بلوک بندی تصادفی به دو گروه دریافت کننده مشاوره و گروه کنترل تخصیص داده شدند. مشاوره در زمینه سبک زندگی ارتقادهنده سلامت و کیفیت زندگی در 6 جلسه 90-45 دقیقه ای برای گروه مداخله برگزار شد. پرسشنامه های سبک زندگی ارتقادهنده سلامت (HPLP-II) و کیفیت زندگی (QLQ – C30) از طریق مصاحبه با شرکت کنندگان قبل، چهار و هشت هفته بعد از اتمام مداخله توسط پژوهشگر تکمیل شد. از آزمون های تی مستقل و repeated measure ANOVA و من ویتنی یو برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.
نتایج: بین دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک، نمرات پایه سبک زندگی ارتقادهنده سلامت و کیفیت زندگی تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت (05/0<P). بعد از مداخله بر اساس آزمون repeated measure ANOVA و با کنترل مقادیر پایه، میانگین نمره کلی سبک زندگی ارتقادهنده سلامت (تفاوت میانگین تعدیل یافته= 50/0؛ فاصله اطمینان 95%= 39/0 تا 62/0؛ 001/0>P) و نمره کلی کیفیت زندگی (001/0>P) در گروه مشاوره در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری بیشتر بود. میانگین نمرات تمامی زیردامنه های سبک زندگی ارتقادهنده سلامت و زیردامنه های عملکرد عاطفی، عملکرد اجتماعی، ایفای نقش و عملکرد شناختی کیفیت زندگی در گروه مشاوره به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود (05/0>P).
نتیجه گیری: مشاوره در زنان ماستکتومی شده می تواند سبب ارتقای سبک زندگی ارتقادهنده سلامت و در نتیجه بهتر شدن کیفیت زندگی شود.