ترجمه و بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه Headache Disability Inventory(HDI) در بیماران مبتلا به سردرد مزمن
Abstract
مقدمه و هدف
اختلالات سردرد به طور جمعی در میان ده علت اصلی ناتوانی در جهان مطرح هستند. برای ارزیابی و مدیریت درمانی اختلالات و ناتوانیهای ناشی از سردرد در میان بیماران فارسی زبان، ابزار اندازه گیری ناتوانی اختصاصی سردرد موجود نمیباشد. هدف این مطالعه، ترجمه و بومیسازی به زبان فارسی و تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه ناتوانی ناشی از سردرد (HDI) است که توسط بیمارستان هنری فورد توسعه یافته است.
مواد و روشها
نسخه اصلی این پرسشنامه با استفاده از روشهای جهانی در مطالعات تطابق فرهنگی به زبان فارسی ترجمه شده و تطابق فرهنگی لازم صورت پذیرفته است. 250 بیمار مبتلا به سردرد مزمن به مطالعه وارد شدند. افراد باید پرسشنامه HDI را پر میکردند. روایی صوری با 20 بیمار انجام شد. روایی محتوا توسط پانل خبرگان و تحليل عاملي بر روی 250 بیمار و روايي همگرا بر روي 50 بيمار انجام شد. برای انجام پایایی طولانی مدت و کوتاه مدت، 30 بیمار که از جمعیت مورد نظر انتخاب شده بودند، یک هفته بعد و یک ماه بعد پرسشنامه را همانند اولین دفعه پر کردند.
نتایج
هر کدام از موارد ذکر شده توسط بیمارانی که پرسشنامه را برای ارزیابی روایی صوری پر کرده بودند، در گروه نویسندگان مورد بحث قرار گرفت و اصلاحات مورد نیاز انجام شد. نمره شاخص روایی محتوا (CVI ) به لحاظ سادگی، ارتباط و وضوح برابر با 85/0، 99/0 و 97/0 بود. نسبت روایی محتوا (CVR ) برای هر سؤال از نظر ضرورت برابر با 1 بود. نتايج تحليل عاملي نشان داد که ساختار نظري پرسشنامه و همبستگي سوالات با حوزه هاي عملکردي و عاطفي در جمعيت مورد مطالعه قابل قبول بوده و شاخص ما مناسب است. پایایی سازگاری داخلی با آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه و همچنین حوزههای عملکردی و احساسی مورد بررسی قرار گرفت که 91/0 برای پرسشنامه و 82/0 برای حوزه عملکردی و 86/0 برای حوزه احساسی مورد ارزیابی قرار گرفت. در ارزیابی اعتبار همگرا، همبستگیهای منفی بین حوزه های مربوطه مورد انتظار بود و با توجه به نتایج به دست آمده، ارتباط معنی دار منفی مشاهده شد و اعتبار روایی همگرایی بین دو پرسشنامه تایید شد.
نتیجه گیری
یافته های این مطالعه نشان می دهد که نسخه فارسی HDI یک ابزار قابل اعتماد و معتبر برای اندازهگیری کیفیت زندگی افراد مبتلا به سردرد در زمینه هر دو مقیاس احساسی و عملکردی و همچنین طراحی رویکردهای درمانی است و همچنین در سایر تحقیقات و پروژه های پژوهشی مربوط به علوم اعصاب با توجه به روایی سازه خوب، قابل استفاده است.