تأثیر افزودن میکروذرات و نانوذرات زینک اکسید و زیرکونیوم اکسید به سیمان پورتلند سفید بر القای مینرالیزاسیون در سلول های بنیادی پالپ دندان
چکیده
القای تمایز استئوژنیک/ادنتوژنیک سلول‌های بنیادی پالپ و در نتیجه بیومینرالیزاسیون یکی از اهداف پروسه‌های درمانی رژنراتیو در زمینه اندودونتیکس می‌باشد. در مطالعات اخیر میکروذرات و نانوذرات زینک اکسید (ZnO) و زیرکونیوم اکسید (ZrO2) به عنوان radiopacifier به جای بیسموت اکسید در ترکیب با سیمان پورتلند بررسی شده‌است. لذا هدف ما در این مطالعه ارزیابی اثر افزودن میکروذرات و نانوذرات ZnO و ZrO2 بر القای بیومینرالیزاسیون در سلول‌های بنیادی پالپ دندان انسان بود.
مواد و روش‌ها: بعد از سنتز میکروذرات و نانوذرات ZnO و ZrO2 در لابراتوار نانوتکنولوژی، مورفولوژی و خصوصیات سطحی این ذرات توسطSEM و TEM بررسی شد. درصد زنده ماندن سلول‌های بنیادی پالپ دندان انسانی توسط تست 3-(4,5-dimethylthiazolyl-2-yl)-2,5-diphenyltetrazolium bromide، بعد از 7، 14 و 21 روز کشت سلول‌های بنیادی روی دیسک‌های سیمان پورتلند سفید (70%) غنی‌شده با میکروذرات و نانوذرات ZnO و ZrO2 (30%) ارزیابی شد. همچنین پتانسیل ادنتوژنیک این ذرات در ترکیب با سیمان پورتلند سفید توسط اندازه‌گیری فعالیت آلکالین فسفاتاز و سطح یون کلسیم در محیط کشت بررسی شد. جهت مقایسه میزان القای مینرالیزاسیون در گروه های مورد مطالعه از آنالیز واریانس یکطرفه (one way ANOVA) به همراه Tukey post hoc استفاده شد. سطح معنی داری 05/0 > p در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: همه مواد مورد مطالعه رشد سلولی را در دوره 21 روزه نشان دادند، به جز سیمان پورتلند در ترکیب با میکروذرات و به ویژه نانوذرات ZnO در روز هفتم که در مقایسه با گروه کنترل پایینتر بود، هرچند این اختلاف معنی‌دار نبود. فعالیت آلکالین فسفاتاز و آزادسازی یون کلسیم در دوره 21 روزه افزایش یافت. این افزایش در گروه نانوذرات ZnO در مقایسه با میکروذرات آن به طور معنی‌داری بالاتر بود. تفاوت میان نانوذرات و میکروذرات ZrO2 معنی‌دار نبود (05/0< p ).
نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، سیمان پورتلند غنی شده با میکروذرات و نانوذرات ZnO و ZrO2 باعث افزایش فعالیت آلکالین فسفاتاز و آزادسازی کلسیم در سلول‌های بنیادی پالپ دندان انسان شد.