تاثیر پیامک آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری کننده از پوکی استخوان در زنان سنین باروری: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده یک سوکور

Abstract

چکیده: سابقه و هدف: پوکی استخوان به علت شیوع بالای آن موضوع بهداشتی مهمی به شمار می-رود. این بیماری در زنان سه برابر شایع تر از مردان است، چون حداکثر توده استخوانی کمتری نسبت به مردان دارند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر پیامک آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتار های پیشگیری کننده از پوکی استخوان در زنان سنین باروری می باشد. مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی بر روی 121 نفر از زنان 45-30 ساله واقع در سنین باروری که با بلوک بندی تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تخصیص یافتند انجام شد. برای گروه مداخله یک جلسه آموزشی برگزار و سپس پیامک های آموزشی در مورد پوکی استخوان روزانه به مدت یک ماه برای آنان ارسال شد. برای گروه کنترل نیز پیامک های آموزشی با عنوان سرطان های شایع زنان فرستاده شد. پس از گذشت دو ماه از انجام مداخله داده ها از طریق پرسشنامه استاندارد الگوی اعتقاد بهداشتی، پرسشنامه بسامد غذایی (FFQ) و پرسشنامه بین المللی فعالیت فیزیکی (IPAQ) جمع آوری و از طریق آزمون های مجذور کای، تی تست و ANCOVA (با کنترل نمره پایه و تعدیل از نظر سطح تحصیلات) در سطح معنی داری 0.05p< آنالیز شدند. یافته ها: نتایج نشان می دهند که قبل از مداخله اختلاف معنی داری به جز در سازه منافع درک شده بین دو گروه مشاهده نشد (002/0p=). ولی بعد از مداخله اختلاف معنی داری در سطح آگاهی (001/0p=)، حساسیت درک شده (001/0p=)، شدت درک شده (001/0p=)، منافع درک شده (002/0p=)، موانع درک شده (015/0p=)، خودکارآمدی (002/0p=)، راهنما برای عمل (033/0p=) و عملکرد تغذیه ای (029/0p=) دیده شد ولی در مورد فعالیت بدنی بین دو گروه اختلاف معنی داری مشاهده نشد (609/0p=). نتیجه گیری: مداخله طراحی شده با پیامک و بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی می تواند در افزایش سطح آگاهی، ایجاد حساسیت و شدت درک شده و تغییر رفتار مفید واقع شود.