برآورد تعداد نیروی انسانی مراقب سلامت خانواده مورد نیاز بخش بهداشت و درمان جهت طرح پزشک خانواده در شهرهای استان آذربایجان شرقی بر اساس شاخص حجم کار WISN
Abstract
مقدمه و هدف
نظام سلامت کشور نیازمند مداخله ای جدی تر در جهت ارتقای کمی و کیفی خدمات سلامت بوده به طوری که بتواند بسته خدمتی جامعی را به همه مردم تحت پوشش با حداقل پرداخت از جیب و بیشترین حفاظت مالی ارایه دهد. مسئوليت پيگيري و تداوم خدمات سلامت مردم در روستا بر عهده بهورز و در شهر با کارشناس مراقب سلامت است. مطالعه حاضر با هدف محاسبه حجم کاری و برآورد تعداد مراقب سلامت خانواده مورد نیاز بخش بهداشت و درمان جهت طرح پزشک خانواده در شهرهای آذربایجان شرقی بر اساس شاخص حجم کار WISN انجام گرفت .
روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی – تحلیلی است که از روش WISN برای برآورد تعداد مراقب سلامت مورد نیاز مراکز سلامت برای 25000 نفر استفاده گردید. جامعه مورد پژوهش کلیه مراکز دارای مراقبین سلامت شاغل در استان آذربایجان شرقی بود که حجم نمونه برای این پژوهش 10 نفر بوده است که شامل 5 نفر ماما و 5 نفر مراقب سلامت بود. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بود. در این بررسی برای جمع آوری نمونه ها از فرم بررسی برنامه و حجم کاری مراقب سلامت استفاده شد.. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، داده ها در برنامه Excel وارد وپس از آنالیز آماری مورد استفاده قرار گرفت.
یافته ها: در این پژوهش از بین 141 مرکز سلامت موجود در استان آذربایجان شرقی 5 مرکز سلامت ( مرکز سلامت شهید بهشتی شهرستان مرند با 9963 نفر جمعیت و چهار مراقب سلامت – مرکز سلامت سید با وفا تبریز با 8750 نفر جمعیت و چهار مراقب سلامت – مرکز سلامت آزادی تبریز با 7300 نفر جمعیت و سه مراقب سلامت– مرکز سلامت شهید تیموری تبریز با 12425 نفر جمعیت و شش مراقب سلامت – مرکز سلامت شهری شماره یک شهرستان اهر با 15841 نفر جمعیت و هشت مراقب سلامت) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و از هر کدام دو مراقب سلامت با مدرک کارشناس بهداشت عمومی (یک نفر ) و کارشناس مامایی (یک نفر) به روش تصادفی انتخاب و با امضا فرم رضایت وارد طرح پژوهش گردیدند در این مطالعه از روش WISN برآورد تعداد مراقب سلامت برای ارائه خدمت به جمعیت 2500 نفری استفاده شد بر اساس نتایج بدست آمده برای انجام فعالیت های اصلی مراقب سلامت با جمعیت 2500 نفر شامل : فعالیت های بهداشت خانواده 87/ . و برای فعالیت های پیشگیری و مبارزه با بیماری ها 067/1 مراقب و برای فعالیتهای بهداشت مدارس و آموزش بهداشت 105/0 مراقب سلامت در سال مورد نیاز است که در مجموع برای انجام فعالیت های اصلی مراقب سلامت با جمعیت 2500 نفر 042/2 مراقب سلامت محاسبه گردید. کل فعالیتهای فوق العاده ای طبقه ای 1/24% محاسبه گردید و ضریب فعالیت های فوق العاده ای طبقه ای 32/1 بدست آمد. در نهایت پس از اعمال ضریب فوق العاده طبقه ای در مجموع 7/2 نفر برای انجام کلیه فرایندها ی مراقب سلامت با جمعیت 2500 نفر محاسبه گردید.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده مجموع نیروی انسانی بدست آمده برای جمعیت 2500 نفر 7/2 نفر می باشد. در محاسبه نیروی انسانی مورد نیاز هم کل خدمات پیش بینی شده با پوشش کامل (theoretical ) و هم پوشش واقعی (Actual) می باید مد نظر قرار گیرد.