بررسی عوامل خطر و تعییین کننده های غربالگری سرطان پستان در زنان بالای 40 سال شهرستان بانه 1392
Abstract
مقدمه:سرطان پستان،شایعترین سرطان تشخیصی در زنان هر دو گروه کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته است.همچنین شایعترین علت مرگ از سرطان در کشورهای توسعه یافته و دومین علت مرگ از سرطان در زنان کشورهای توسعه یافته می باشد.میرایی ناشی از این سرطان در کشورهای غربی،بعد از شروع برنامه غربالگری،کاهش یافت.برنامه ملی غربالگری سرطان پستان،اخیرا" در ایران اجرا شده است،بنابراین شناسایی عوامل مهم و موثر بر مشارکت زنان در این برنامه،مهم است.هدف این مطالعه سنجش عوامل موثر بر مشارکت زنان کرد منطقه مرزی بانه در برنامه غربالگری سرطان پستان می باشد.
روش کار:این مطالعه مقطعی،در سال 1392 در شهرستان بانه(منطقه محروم مرزی در غرب ایران،استان کردستان)انجام شد.561 زن،40 سال به بالا و کرد و بدون ابتلا به سرطان پستان،بصورت تصادفی انتخاب و توسط دو نفر پرسشگر آموزش دیده با آنها مصاحبه شد.اطلاعات در مورد وضعیت دموگرافیک،وضعیت اقتصادی-اجتماعی،وضعیت باروری و سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پستان و سایر بیماریها از طریق پرسشنامه جمع آوری شد.از مدلهای رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره برای برآورد نسبت شانس با دامنه اطمینان 95% استفاده شد.
نتایج:میانگین سنی زنان شرکت کننده در این مطالعه،64/43 (SD=5/17)سال بود.
میزان مشارکت در ماموگرافی 8/16%(95% CI:13.7-19.8%)بود.مشارکت در ماموگرافی بطور معنی داری در زنان بالای 60 سال (OR= 0.30, 95% CI:0.14-0.69)و زنان بیسواد
(OR= 0.63 95% CI:0.40-0.99)و زنان یائسه(OR= 0.56, 95% CI:0.35- 0.91)پایین بود.سن،سطح سواد و یائسگی بطور معنی داری با مشارکت در ماموگرافی مرتبط بودند.
بحث:در این مطالعه،میزان مشارکت زنان در برنامه های غربالگری،در مقایسه با زنان شهرهای بزرگ و سایر کشورها پایین بود.مشارکت در غربالگری بر حسب سن،سطح سواد و وضعیت یائسگی متفاوت بود.