بررسی اثر بخشی برنامه آموزش همسانان بر عوامل پیش بینی کننده رفتارهای پیشگیری کننده از ایدز با بهره گیری از مدل توسعه داده شده فرآیند موازی (EPPM)
Abstract
مقدمه وهدف: شیوع قابل توجه رفتارهای پر خطر جنسی و وجود روحیه آسییب ناپیذیری در
جوانان نسبت به HIV/AIDSموجب می گردد تا در معرض همه گیری ایدز واقع شوند. از آنجا
که جوانان ارزش بسیاری برای ارتباط با همسالان خود قائلنید و آمیوزش و اتخیار رفتیار ایمین
بعنوان موثرترین راه پیشگیری از HIV/AIDSاست این مطالعه با هیدف کیاربرد میدل فراینید
توسعه یافته موازی ویت اثر بخشی برنامیه آمیوزش همسیالان را در افیاایش مهارتهیا و دانیش
دانشجویان در پیشگیری از HIV/AIDSمورد بررسی قرار داد.
روش کار و مواد: این پژوهش از نوع مطالعات مداخله ای به روش پیش آزمون-پس آزمون بود
که از اسفند 5١تا مهرسال 5٢در دانشگاههای آزاد اسلامی جلفا (گروه مداخله) و هادیشهر
(گروه شاهد) انجام گردید. مداخله آموزشی شامل 5جلسه ١/١7ساعته بود که در طول 5
هفته برای دانشجویان به تفکیک دختر و پسر در گروه هایی که میانگین تعداد آنها 5نفر بود
توسط مربیان همسان و با استفاده از روشهای سخنرانی، پرسش و پاسخ، بحث ومذاکره و ارائه
مواد چاپی از قبیل پمفلت اجرا شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و از میان
١70دانشجوکه بصورت تصادفی انتخاب شدند قبل از مداخله و ١7هفته بعد از آن جمع آوری
گردید. تجایه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افاار آماری SPSSنسخه١0و آزمونهای تی زوج
مستقل، ویلکاکسون، من ویتنی یو، رگرسیون لجستیک یک متغیره و چند متغیره انجام گرفت.
یافته ها: بعد از مداخله آموزشی بین میانگین نمره متغیرهای آگیاهی، حساسییت درک شیده،
شدت درک شده، خود کار آمدی، اثر بخشی درک شیده وکارآمیدی درک شیده در گروههیای
مداخله و شاهد اختلاف معنی داری وجود داشت ( .(p>6/67همچنین از میان سازه های مدل،
حساسیت درک شده بطورمعنی داری پیشگویی کننده سابقه رفتارجنسیی نیاایمن بیود و خیود
کارآمدی بطور معنی داری()%١١شانس استفاده از کاندوم در روابط جنسی را افاایش میی داد.چكیده فارسی 1
همچنین از نظر متغیرهای رفتارهای کنونی فرد از جمله امتناع از روابط جنسی ناایمن تا سین
ازدواج، وفاداری به همسر، استفاده از کاندوم، رعایت نکات محافظتی در شرایط پر خطر تفیاوت
معنی داری بعد از مداخله آموزشی وجود نداشت..
نتیجه گیری: از میان سازه های این تئوری، حساسیت درک شده و خودکارآمیدی بیه ترتییب
مهم ترین پیشگویی کننده سابقه رفتارجنسی ناایمن و استفاده از کاندوم بیود. عیلاوه بیر ایین،
مشخص گردید که مداخله آموزشی همسالان مبتنی بر اسیتفاده از پییام هیای هشیدار دهنیده
اثربخشی قابل توجهی در اتخار رفتارهای پیشگیرانه از ایدز داشت.