مطالعه مرور نظام مند و متاآنالیز اثربخشی درمانهای غیر دارویی در بهبود کمردرد در ایران

Abstract

مقدمه: کمردرد یکی از شایعترین مشکلات بهداشتی در بین بزرگسالان است. کاهش سلامتی و اختلال در عملکرد به علت درد از اثرات کمردرد بر افراد می¬باشد. دارو درمانی مکرراً به عنوان یکی از روش¬های کاهش اثرات کمردرد بر افراد توصیه شده است ولی در طول دهه اخیر، کارآزمایی¬های مهمی در زمینه بررسی اثربخشی مداخلات غیردارویی بر کمردرد منتشر شده است. هدف: هدف این مطالعه تعیین اثربخشی مداخلات غیردارویی بر درمان کمردرد غیر اختصاصی مزمن در ایران بود. موارد و روش ها: این مطالعه یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز است که در آن یک جستجوی نظامند در بین منابع اطلاعاتیMedline, CINAHL, Science Direct, CAJ Full-text Database, Cochrane تا سال 2013 صورت گرفته است. معیار ورود برای مطالعات، کارآزمایی¬های بالینی و کارآزمایی¬های کنترل شده دو سوکور منتشر شده (به زبان فارسی یا انگلیسی) در ایران بود که به بررسی تاثیر هر نوع مداخله غیر دارویی بر کمردرد غیر اختصاصی مزمن در بین بالغین دارای سن 18 سال و بیشتر پرداخته بودند. دو محقق بصورت مستقل داده¬ها را استخراج کرده¬اند کیفیت مطالعات با استفاده از معیارهای کوکران برای ارزیابی خطرسوگیری بررسی شده است. یافته¬ها: در جستجوی اولیه 415 مقاله یافت شد که بر اساس مرور عنوان و خلاصه مقاله، 382 مطالعه کنار گذاشته شد. در مرحله بعد 23 مطالعه دیگر به علت دوپلیکیشن خارج شدند، و پس از مرور متن کامل 10 مطالعه باقیمانده، سه مطالعه دیگر نیز از مطالعه خارج شدند. هفت مطالعه باقیمانده که همسانی متدولوژیکی و بالینی پایینی داشتند به بررسی اثربخشی طب سوزنی(سه مطالعه)، طب فشاری (یک مطالعه) و کایروپرکتیک (سه مطالعه) پرداخته بودند. در ارتباط با پیامدهای اولیه، این کارآزمایی¬های بالینی از گروه¬های مقایسه مختلفی استفاده کرده بودند و همچنین تعداد درمان¬ها، طول مدت درمان و پیگیری¬ها نیز متفاوت بود. در یافته های حاصل از متاآنالیز طب سوزنی در مقایسه با داروهای ضد درد غیر استروئیدی (پیروکسیکام و استامینوفن) در پیگیری¬های دوهفته¬ای، ارتباط معناداری برکاهش شدت درد بیماران دارای کمردرد غیر اختصاصی مزمن داشته است [SMD pooled= -1.25 (95%CI: -2.05,-0.45)]. همچنین درپیگیری های شش هفته ای ارتباط معناداری با شدت درد در بیماران دارای کمردرد غیر اختصاصی مزمن مشاهده شده است .[SMD pooled= -2.5(95%CI: -4.40,-0.60)]درمان کایروپرکتیک در مقایسه با فیزیوتراپی در فواصل پیگیری یک هفته¬ای تاثیر معناداری در شدت درد در بیماران کمردرد غیر اختصاصی مزمن مشاهده شد [SMD pooled= -3(95%CI: -4.85,-1.20)].

درمان کایروپرکتیک در مقایسه با فیزیوتراپی در پیگیری یک هفته¬ای تاثیر معناداری بر میزان ناتوانی بیماران کمردرد غیر اختصاصی مزمن مشاهده شد. [SMD pooled=- 1.06(95%CI: -1.85,-0.30]

نتیجه گیری: این مرور سیستماتیک نشان داد که طب سوزنی، طب فشاری و کایروپرکتیک اثرات مطلوبی بر درد و ناتوانی بیماران دارای کمردرد غیر اختصاصی مزمن دارد ولی باید این یافته در زمینه محدودیت¬های موجود تفسیر شود به ویژه ناهمسانی¬های موجود و کیفیت متدولوژیکی پایین که در اکثر مطالعات وارد شده وجود داشت.