تاثیر مداخلات غیر دارویی بر تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی در زنان مبتلا به سرطان پستان در مرکز درمانی رضا (ع) مشهد- 1390
Abstract
چکیده: مقدمه: شیمی درمانی بعنوان یک روش اساسی درمان سرطان شناخته شده و با وجود مزایایی که دارد اغلب باعث عوارض جانبی نیز میشود که مهمترین این عوارض تهوع و استفراغ میباشد. با توجه به آسانی کاربرد روشهای غیردارویی از جمله موسیقی درمانی و پوزیشن نیمه نشسته بعلت نداشتن عوارض جانبی، مصرف کم انرژی بیمار و انجام آن به تنهایی توسط بیمار میتوان در راستای ارتقای کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان در بیمارستانها و کلینیک های مرکز انکولوژی از این شیوه بهره جست. منتها در خصوص اثربخشی روش غیر درمانی که پرستاران بیشتر استفاده کنند اطلاعات چندانی وجود ندارد، لذا این مطالعه با هدف مقایسه اثر مداخلات غیر دارویی بر تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی در زنان مبتلا به سرطان پستان انجام شد. روش کار: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی می باشد. جامعه مورد پژوهش این مطالعه را زنان مبتلا به سرطان پستان که با رژیم سه دارویی سیکلوفسفامید،5 - فلئورواوراسیل و آدریامایسین تحت درمان تحت درمان بودند، تشکیل میداد. جهت گردآوری داده ها از مقیاس دیداری VSA برای تعیین شدت تهوع و پرسشنامه دفعات تهوع و استفراغ استفاده شد. بیماران بصورت تصادفی در سه گروه ( هر گروه 30 نفر) موسیقی درمانی، پوزیشن نیمه نشسته و گروه بدون مداخله قرار گرفتند. شدت تهوع و دفعات استفراغ قبل، حین،16،8 و 24 ساعت پس از شیمی درمانی سنجیده و مقایسه گردید. یافته ها: میانگین شدت و دفعات تهوع و استفراغ در گروه بیماران با وضعیت نیمه نسشته و موسیقی درمانی به شکل معناداری کمتر از گروه بدون مداخله بود (P<0.001) ولی علیرغم پایین بودن میانگین این موارد در گروه وضعیت نیمه نشسته نسبت به موسیقی درمانی این تفاوت معنی دار نبود .(P>0.05) بحث و نتیجه گیری: مطالعه نشانگر موثر بودن روش نیمه نشسته و موسیقی درمانی در زنان مبتلا به سرطان تحت شیمی درمانی بوده است. کاربرد آسان، ارزانی و امکان استفاده توسط بیماران، فقدان عارضه جانبی امکان گسترش این روش را عملی تر می سازد.