تاثیر ژل لیدوکائین بر درد ناشی از جایگاه آ یو دی مسی: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده
Abstract
چکیده: زمینه و هدف: وسیله داخل رحمی آ یو دی مسی، روش جلوگیری از بارداری طولانی مدت و قابل برگشتنی است که در اثربخشی با عقیم سازی لولهای برابری می کند. درد ناشی از جایگذاری آ یو دی یا ترس از آن ممکن است زنان را برای استفاده ار این روش بی میل کند. هدف این مطالعه تعیین تاثیر ژل لیدوکائین بر درد ناشی از جایگاه IUD مسی بود. روش بررسی: این مطالعه بر روی 96 زن در یک مرکز بهداشتی در شهر تبریز انجام گرفت. شرکت کنندگان توسط بلوک بندی تصادفی با بلوکهای 6 و 9 تایی با استفاده از نرم افزار www.random.org، به سه گروه تقسیم شدند: در یک گروه یک دقیقه قبل از قرار دادن تناکلوم، ژل 2 درصد لیدوکائین و در گروه دوم ژل لوبریکانت بوسیله سوآپ استریل در کانال سرویکس قرار گرفت و در گروه سوم مداخلهای انجام نشد. جهت پنهان سازی تخصیص از پاکتهای در بسته مات با شمارههای پشت سر هم استفاده شد. جهت رعایت blinding و حفظ استریلیته، ژلها از قبل در داخل ظروف دردار یک شکل استریلی که از تجهیزات آزمایشگاهی تهیه شدند، ریخته و به ترتیب تخصیص افراد در گروههااز 101 تا 164 شمارهگذاری شدند. با توجه به توالی مشخص شده برای افراد قرار گرفته در گروه بدون مداخله، روی کاغذ داخل پاکت "بدون مداخله" نوشته شد. روی کاغذ داخل پاکت افراد قرار گرفته و در گروه ژل لیدوکائین و لوبریکانت شمارههایی بین 101 تا 164 نوشته شد تا برچسب شمارههای داخل پاکت ژلی با همان شماره جهت افراد استفاده شود. تمام جایگذاریها توسط یک مامای ماهر انجام گردید. میزان درد کل دوره IUD گذاری، بلافاصله بعد از جایگذاری IUD با استفاده از مقیاس دیداری 0-10 سانتیمتری اندازهگیری شد. فرد گذارنده از تخصیص درمان در گروه ژل لیدوکائین و لوبریکانت و مراجع و فردی که میزان درد را می سنجید از تخصیص درمان در هیچیک از گروهها مطلع نبود. برای تعیین تاثیر ژل لیدوکائین و عوامل مرتبط با درد، از آزمونهای آنالیز واریانس یکطرفه و کروسکال والیس،t تست، مانویتنی و رگرسیون خطی در نرم افزار SPSS 13 استفاده شد. یافتهها: در کل، میانگین نمره درد 3/5 -+ 1/8 بود. در آزمون تک متغیره از نظر نمره درد در بین سه گروه تفاوت معنی داری وجود نداشت. مقایسه فراوانی ها ونتایج آزمونهای تک متغیره، در برخی فاکتورهای مداخلهگر احتمالی در گروهها تفاوت نشان داد. بنابراین جهت تعیین هر گونه تفاوت در نمره درد دربین گروهها با کنترل تاثیر عوامل مداخلهگر احتمالی شامل سابقه زایمان طبیعی، فاصلهاز آخرین زایمان، وضعیت شیردهی، سابقه گذاشتن IUD و فاصله زمانی شستشوی سرویکس و سنجش میزان درد که با نمره درد ارتباط داشتند (با(p<0.2، از مدل رگرسیون خطی استفاده کردیم. نتایج رگرسیون نیز تاثیر معنی داری از ژل لیدوکائین روی درد جایگذاری IUD نشان نداد. میانگین نمره درد در گروه لیدوکتئین 0/39 کمتر از گروه کنترل بود ولی تفاوت معنی دار نبود .(CI 95 :-1.3, 0.57) نتیجه گیری: استفاده از ژل لیدوکائین 2 درصد و استفاده از ژل لوبریکانت داخل کانال سرویکس یک دقیقه قبل از قرار دادن تناکلوم بر روی سرویکس، در کاهش درد کلی زمان جایگذاری IUD موثر نمی باشد.