روند حل تعارضات شغلی پرستاران: رویکرد نظریه پایه
Abstract
چکیده: مقدمه: وقوع تعارض در هر نوع محیط کاری به ویژه در کارهای گروهی امری طبیعی و اجتناب ناپذیر تلقیمی شود. تعارضات شغلی یکی از مقولات مطرح در کلیه سازمان ها از جمله سازمان های ارائه کننده خدمات درمانی محسوب می شوند. تحقیقات انجام شده نشان داده اند تعارض درمیان پرستاران به عنوان یک موضوع مهم در واحدهای مراقبت بهداشتی سراسر دنیاست. از آنجا که در خصوص چگونگی وقوع و روند حل تعارضات شغلی پرستاران ایران اطلاعات چندانی وجود ندارد، این مطالعه با هدف تبیین روند حل تعارضات پرستاران انجام شده است. مواد و روشها: مطالعه حاضر از نوع کیفی و با رویکرد نظریه پایه است. شرکت کنندگان این مطالعه شامل 18 پرستار با مدرک کارشناسی و سابقه کار بالینی 1-28 سال بودند که بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت گرد آوری داده از روش مصاحبه عمیق و برای تحلیل داده ها از روش مقایسه مداوم بر اساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی اشتراوس و کوربین 1998 استفاده شد. یافته ها: با توجه به تکرار مفاهیم تداوم نگرش سنتی در پرستاری و احساس آسیب پذیری در تجارب قریب به اتفاق شرکت کنندگان، مسئله روانی اجتماعی پایه در این مطالعه نگرش سنتی نسبت به پرستاری شناسایی شد. احساس آسیب پذیری برخاسته از نگرش سنتی در پرستاری و خواست درونی برای حفاظت از خود منجر به کشف متغیر مرکزی تحت عنوان ممانعت از حقوق تضییع شده گردید. این متغیر قادر است روند حل تعارضات را طی مراحل چهارگانه تماس، تحلیل ذهنی موقعیت ، تظاهرات رفتاری عینی و پیامد تعارض در پرستاری توصیف نماید. از مهمترین یافته های این مطالعه کشف مرحله شوک شناختی در مرحله دوم فرایند حل تعارض است که با دو ویژگی موقت بودن و بهت زدگی مشخص می شود. همچنین نتایج این مطالعه منجر به توسعه انواع و ارائه طبقه بندی جامع استراتژی حل تعارض گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد تعارضات شغلی پرستاران در محیط بالینی غالبا بر جنبه های غیر وظیفه ای و حاشیه ای حرفه پرستاری متمرکزند که بخش عمده ای از آن متاثر از روند شبیه سازی نسل ها در پرستاری است. احساس آسیب پذیری در پرستاران عملا موجب دوری پرستاران از پرستاری علمی و جایگزینی اهداف فردی به جای اهداف سازمانی شده است که افت کیفیت مراقبتی در مراکز درمانی یکی از پیامدهای نامطلوب آن به شمار می آید. این مسئله لزوم توجه به تعارضات شغلی پرستاران و روند حل آن را در سیستم درمانی منعکس می سازد.