بررسی میزان رعایت حقوق بیمار از دیدگاه پرستاران شاغل و بیماران بستری دانشگاه علوم پزشکی تبریز سال1383

Abstract

چکیده: مقدمه: از جمله عوامل مهمی که در ایجاد آرامش خاطر بیماران بستری در بیمارستانها موثر می باشد، میزان توجه و احترامی است که کارکنان بخش درمان نسبت به حقوق بیماران قائل می شوند. محترم شمردن حقوق مدد جویان به عنوان افراد بشر توسط کسانی که در مراقبت بهداشتی و درمانی آنها سهیم هستند، امری منطقی است. تحقیقات نشان داده‌است که آگاه نمودن بیماران، سهیم کردن آنان در تصمیم گیری و محترم شمردن حقوقشان به بهبودی آنها سرعت بخشیده و دوران بستری بودن در بیمارستان را کاهش می دهد، لذا هزینه بیمار و خانواده و همچنین مخارج بیمارستان کاهش می یابد. بنابرین انجام پژوهش هایی در زمینه همواره ضرورت دارد. مواد و روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی- مقایسه ای می باشد که به منظور تعیین میزان رعایت حقوق بیمار از دیدگاه پرستاران شاغل و بیماران بستری در مراکز آموزشی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شده است.روش نمونه گیری پرستاران (n=152) از نوع مبتنی بر هدف و در مورد بیماران (n=200) به صورت تصادفی ساده و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه ی تنظیم شده در سه بخش شامل مشخصات فردی و اجتماعی واحدهای مورد پژوهش، 18 سوال مربوط به میزان رعایت حقوق جسمی بیمار و 36 سوال مربوط به میزان رعایت حقوق روانی - اجتماعی بیمار بود که پاسخ ها توسط مقیاس لیکرت و بصورت همیشه، اغلب، گاهی، بندرت، هرگز موردی ندارد سنجیده شد. جهت تعیین روایی ابزار، از روش اعتبار محتوا و جهت‌ تعیین اعتماد علمی ابزار از آزمون مجدد استفاده شد، همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آزمونt مستقل و آنالیز واریانس یکطرفه استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از دیدگاه پرستاران شاغل، اکثر 59/9 درصد موارد حقوق بیمار در سطح خوب و کمترین 2/5 درصد در سطح ضعیف رعایت می شود. همچنین نتایج حاصل از بررسی ارتباط بین مشخصات فردی و اجتماعی پرستاران شاغل با میزان رعایت حقوق بیمار از دیدگاه آنان، بیانگر ان است که بین بیمارستان و بخش محل خدمت پرستاران با میزان رعایت حقوق بیمار، ارتباط معنی دار آماری وجود داشته و در بقیه موارد رابطه ی معنی دار آماری وجود ندارد. در بررسی ارتباط بین مشخصات فردی و اجتماعی بیماران بستری با میزان رعایت حقوق بیمار از دیدگاه آنان، نتایج نشان داد که فقط بین بیمارستان محل بستری و داشتن آگاهی قبلی از مفاد منشور حقوق با میزان رعایت حقوق بیمار، رابطه ی آماری معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحقیق‌ نشان داد که بین دیدگاه پرستاران و بیماران در رابطه با میزان رعایت حقوق بیمار تفاوت وجود دارد. نتایج حاصل بیانگر ضرورت توجه بیشتر مسئولین در جهت برنامه ریزی اصولی برای رعایت حقوق بیمار در تمامی زمینه ها بویژه مدیریت، خدمات، آموزش پژوهش پرستاری می باشد.