بررسی علائم کمبود توجه و بیش فعالی کودکان زیر سن مدرسه بر اساس گزارش والدین و مربیان در مهد کودک‌های شهر تبریز سال82

Abstract

چکیده: مقدمه: اختلال کمبود توجه و بیش فعالی ADHD شایعترین مشکل رفتاری دوران کودکی است. مطالعات نشان می دهد اوج شروع سنی آن سه تا چهار سالگی بوده و دو سوم کودکانی که ADHD آنها در زمانهای بعدی تشخیص داده می شود. طی سالهای پیش از مدرسه قابل شناسایی می باشد. با این حال اکثر مطالعات درباره این اختلال در گروه های سنی مدرسه انجام شده است. انجام چنین مطالعاتی در کودکان زیر سن مدرسه از نظر کشف به موقع اختلال، فراهم کردن کمک به آنها و پیشگیری از عوارض آن مهم است. پرستاران کودک به عنوان مشاوران یا بازدیدکننده های سلامت، می توانند برای شناسایی مشکلات رفتاری کودکان و مشکلات سلامت آنها اقدام به غربالگری کرده و یا به عنوان رابطین سایر متخصصین حرفه ای بهداشت نقش مهمی را در این زمینه ایفا کنند. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی - مقایسه ای است که به منظور تعیین علایم اختلال کمبود توجه و پیش فعالی کودکان زیر سن مدرسه بر اساس گزارش والدین و مربیان در مهد کودک های شهر تبریز انجام شده است. 273 کودک سه تا پنج ساله از سی و یک مهد کودک به عنوان نمونه‌های پژوهش بصورت تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه ها بطور جداگانه توسط والدین و مربیان آنها تکمیل شد. پرسشنامه علایم ADHD شامل 15 بیانیه برای والدین ADHD-P و 15 بیانیه برای معلمان ADHD-T بود. سوالات کاملا بر اساس ملاکهای ADHD شامل 15 بیانیه برای والدین ADHD-P و 15 بیانیه برای معلمان ADHD-T بود. سئوالات کاملا بر اساس ملاک های ADHD موجود در DSM-III-R مطرح شده بود. اما جهت متناسب بودن این ملاک ها برای کودکان زیر سن مدرسه، اصلاحات جزئی به عمل آمده بود. پاسخ ها بر اساس "اصلا"، "خیلی کم"، "نسبتا زیاد" و "خیلی زیاد" طبقه بندی شده بود. روایی ابزار با استفاده از روایی محتوی و پایایی آن از طریق آزمون مجدد تایید شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری مک نیمار، آنالیز واریانس یکطرفه، مجذور کای و آزمونt مستقل استفاده شد. نتایج: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بر اساس گزارش والدین 10/3 و طبق گزارش مربیان 7/7 درصد از کودکان علایم ADHD را دارند. اگر چه والدین در مقایسه با مربیان علایم پیش فعالی - تکانش گری را بیشتر از علایم بی توجهی گزارش‌ کرده اند اما در مجموع، اختلاف معنی داری بین گزارش والدین و معلمان یافت نشد. همچنین طبق یافته های پژوهش ارتباط معنی داری بین علایم ADHD با تولد کودک جدید، فوت یکی از اعضاء خانواده و تشدید اختلاف والدین وجود داشت. نتیجه گیری نهایی: از آنجا که اختلاف معنی داری بین گزارش والدین و مربیان وجود نداشت، استفاده از گزارش هر دو گروه می تواند در غربالگری رفتاری کودکان زیر سن مدرسه با هدف شناسایی علایم ADHD مفید باشد. همچنین با توجه به درصد بالای علایم ADHD در کودکان زیر سن مدرسه، برای پرستاران ضمن ارزیابی دقیق علایم ADHD، آسیب شناسی روانی خانواده ها پیشنهاد می شود.