مقایسه نحوه ارائه خدمات بهداشتی به کودکان زیر یکسال در مراکز سلامتی و مراکز بهداشتی درمانی دولتی در شهر تبریز سال1381
Abstract
چکیده: زمینه و اهداف: کودکان از آسیب پذیرترین اقشار جامعه می باشند که کمبود کمی و کیفی خدمات بهداشتی آنها یک مشکل بهداشتی - اجتماعی محسوب می گردد بطوریکه در ایران طبق آمارهای سال 1379 نسبت مرگ و میر کودکان زیر یکسال حدود 26/7 به ازای هزار تولد زنده بوده که این میزان در استان دچار کوتاهی قد، 21/5 درصد دچار سوء تغذیه خفیف و حدود 6/5 درصد دچار درجاتی از سوء تغذیه متوسط و شدید می باشند. مراکز سلامتی بعنوان استراتژی مناسب برای حل مشکلات و محدودیتهای گسترش مراکز انجام شده در آنها با مراکز بهداشتی درمانی دولتی مورد مقایسه قرار گیرد تا با توجه به نتایج پژوهش، گسترش چنین مراکزی کمک به دولت در خصوص اصلاح وضعیت بهداشتی کشور بخصوص بهداشت کودکان جامعه باشد. مواد و روش: این پژوهش یک مطالعه توصیفی - مقایسه ای است که بر روی 7 مرکز سلامتی و 14 مرکز بهداشتی درمانی دولتی همجوار که بطریق آسان انتخاب شدند انجام گرفته است و ابزار گردآوری داده ها چک لیست مشاهده بود که از طرق مشاهده مراقبتهای ارائه شده توسط کارکنان بهداشتی به کودکان زیر یکسال و مطالعه پرونده آنها تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از آمار توصیفی و از آمار استنباطی استفاده شد. نتایج: یافته های پژوهش نشان داد که در کل، نحوه ارائه خدمات بهداشتی کودکان زیر یکسال، در اغلب موارد در مراکز سلامتی 85/71 درصد خوب و در مراکز دولتی 78/57 درصد متوسط بود و اختلاف میان آنها معنی دار بود. در زمینه‌های پایش رشد کودک، تغذیه کودک و آموزش مادران مراکز سلامتی با داشتن اختلاف آماری معنی دار از مراکز بهداشتی درمانی دولتی بهتر عمل کردند و در زمینه امکانات موجود در آن مراکز، در هر دو دسته از مراکز امکانات خوب بود 85/71 درصد و تفاوت آماری آنها معنی دار نبود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نحوه ارائه خدمات بهداشتی کودکان زیر یکسال در مراکز سلامتی در اغلب موارد خوب و در مراکز دولتی در بیشتر موارد متوسط است. با توجه به اینکه مراکز سلامتی بعنوان استراتژی مناسب برای حل مشکلات و محدودیتهای گسترش مراکز بهداشتی درمانی شهری می باشند لذا نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در برنامه ریزی مسئولین بهداشتی درمانی کشور در جهت بهبود کیفیت خدمات بهداشتی از جمله خدمات بهداشتی کودکان زیر یکسال از طریق گسترش این مراکز، نقش عمده‌ای را ایفا نماید.