ارزشیابی برنامه های آموزش بالینی دوره کارآموزی درعرصه از دیدگاه مربیان و دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تبریز درسال1381
Abstract
چکیده: مقدمه: رسالت دانشگاه های علوم پزشکی در توانمند نمودن فارغ التحصیلان، در جهت قبول نقشهای خطیر شغلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا پرستاران به عنوان بخشی از منابع انسانی نظام سلامت، در ارتقای سلامت افراد جامعه نقش مهمی را ایفا می کنند و تربیت پرستاران باید به طریقی انجام پذیرد که بتوانند در محیطهای کار، بطور کامل توانمندی و شایستگی شغلی از خود نشان دهند. آموزش بالینی در ایجاد مهارتها و توانمندی های حرفه پرستاری، نقش اساسی ایفا می نماید. طبق یافته‌های مطالعات مشابه، فارغ التحصیلان اخیر پرستاری از تبحر، مهارت و کارایی لازم در محیط های بالینی نیستند و عمدتا در انجام وظایف محوله با مشکلات عدیده‌ای روبرو هستند. بنظر می رسد که تنها راه بهبود برنامه های آموزشی بالینی از طریق وجود یک نظام ارزشیابی علمی و سیستم بازخورد مناسب و صحیح امکان پذیر می باشد. در دانشکده های پرستاری و مامایی داخل کشور، هنوز ارزشیابی برنامه های آموزشی بطور منظم و سیستماتیک انجام نمی گیرد و در خصوص اثر بخشی برنامه های بالینی پرستاری، اطلاعات منسجم در دسترس نیست. بنابراین برای اطلاع از وضعیت موجود کیفیت برنامه های آموزشی بالینی دوره کارآموزی و طرح مداخله های مناسب در جهت تقویت دوره مذکور، پژوهشگر بر آن شد که وضعیت موجود برنامه های آموزش بالینی این دوره در مقطع کارشناسی پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی تبریز را از طریق تعیین میزان انتقال محتوای برنامه های آموزشی بالینی به دانشجویان مورد ارزشیابی قرار دهد. بدین طریق از طریق شناسایی نقاط مداخله، می توان به تدوین استراتژی های لازم در جهت ارتقای کیفیت آموزش بالینی کمک نمود. مواد و روشهای کار: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی است که در ان میزان انتقال محتوای برنامه های آموزش بالینی دوره کارآموزی در عرصه از دیدگاه مربیان و دانشجویان تعیین و نقطه نظرات آنان مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. ابزار این مطالعه، کلیه مربیان پرستاری و دانشجویان کارشناسی پرستاری روزانه و شبانه ترم 8 وابسته به دانشکده پرستاری و مامایی تبریز بود و نمونه پژوهش برابر با جامعه پژوهش انتخاب گردید. پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی اطلاعات لازم استخراج و تجزیه و تحلیل داده ها صورت گرفت. نتایج: نتایج حاصل از این پژوهش گویا آنست که محتوای برنامه های آموزش بالینی در دوره کارآموزی در عرصه در هر کدام از ابعاد مهارتهای مربوط به ارائه خدمات به مددجو، مراقبت از بیمار، تامین امنیت بیمار، شایستگی ها و توانمندی های مدیریتی، ارتقاء کیفیت مراقبتهای سلامت، آموزش به بیمار از دیدگاه مربیان دانشجویان در حد متوسط آموزش داده می شود. تفسیر داده ها نشان می دهد که بین دیدگاه مربیان دانشجویان در خصوص تقویت مهارتهای لازم در ابعاد یاد شده، در 66/5 درصد موارد همبستگی معنی دار آماری وجود داشت. بحث: از نتایج یافته های این پژوهش استنباط می شود که محتوای برنامه های آموزش بالینی در دوره کارآموزی در عرصه از دیدگاه مربیان و دانشجویان در حد متوسط آموزش داده می شود. علاوه براین که موضوع ارزشیابی برنامه های آموزش بالینی باید به شکل جدی مورد توجه قرار گیرد، دست اندرکاران اجرایی این دوره باید تدابیری بیندیشند که کیفیت برنامه های آموزشی در عرصه، مداخلات ضروری در ابعاد مختلف محتوای برنامه های آموزشی بالینی انجام پذیرد.