بررسی آگاهی و منابع اطلاعاتی زوجین در زمینه پیشگیری از بارداری،1380
Abstract
چکیده: مقدمه: تنظیم خانواده به عنوان یک اصل اساسی در زندگی بشر، جزء مهمی از مراقبتهای بهداشتی مادر و کودک و بهداشت باروری بوده و نیل به اهداف آن موجب جلوگیری ازحاملگی های مکرر و با فواصل کوتاه و نیز کاهش میزان ضایعات حاملگی، مرگ و میر نوزادان، سوء تغذیه سقط و زایمان زودرس می شود. همچنین از موارد حاملگی ناخواسته و عوارض ناشی از آن می کاهد. با توجه به ابعاد زیستی، بهداشتی، آموزشی، اقتصادی و اجتماعی تنظیم خانواده و وجود ارتباط مستقیم بین سطوح آگاهی با استفاده صحیح و مستمر از روشهای پیشگیری از بارداری و تاثیر اجتناب ناپذیر دوستان، خانواده و روابط اجتماعی بر میزان آگاهی، جهت برنامه ریزی در بهداشت و تنظیم خانواده جمع آور اطلاعات سنی و جنسی جمعیت مورد مطالعه، تعیین میزان آگاهی، گرایش و عملکرد زنان و مردان نسبت به این امر و عوامل و موانع موثر بر آنها و تعیین منابع اطلاعاتی آنان ضروری می باشد. روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی-مقایسه‌ای بوده است که به بررسی و میزان آگاهی و منابع اطلاعاتی زوجین در زمینه پیشگیری از بارداری و ارتباط آنها با برخی مشخصات فردی-اجتماعی می پردازد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که طی مراجعه پرسشگران مذکر و مونث و مسلط به زبان ترکی به منازل و مصاحبه همزمان با 220 زوج تکمیل گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی، آنالیز توسط نرم افزار Spss/Win10 استفاده شد. نتایج: میانگین نمره آگاهی زنان در یک نمره بندی0-16 ، با انحراف معیار 2/91 و شوهران 5/67 با انحراف معیار 2/89 بود. در مقایسه، میزان آگاهی زوجین با یکدیگر اختلاف معنی داری داشت. بررسی ارتباط میزان آگاهی آنان نیز ارتباط نزدیک معنی داری نشان داد. اصلی ترین منبع اطلاعاتی زنان، مراکز بهداشتی درمانی دولتی و شوهران کتب و مجلات و همسر بود. از نظر اصلی ترین منبع اطلاعاتی اختلاف معنی داری بین زوجین وجود داشت در هر دو گروه زنان و شوهران بیشترین میزان آگاهی در افرادی بود که اصلی ترین منبع اطلاعاتی آنها کتاب/مجلات بود. از نظر میزان آگاهی بین زنان در گروه های مختلف سنی، سطوح تحصیلاتی و شغلی اختلاف معنی داری وجود داشت ولی در شوهران تنها بین سطوح مختلف تحصیلاتی و صحبت با همسر در زمینه پیشگیری از بارداری اختلاف معنی داری دیده شد. از نظر اصلی ترین منبع اطلاعاتی بین زنان در گروه های مختلف سنی، سطوح تحصیلاتی، شغلی و محلی دریافت روش فعلی پیشگیری از بارداری اختلاف معنی دار وجود داشت. بین شوهران در سطوح مختلف تحصیلاتی و رضایت از روش فعلی پیشگیری از بارداری اختلاف معنی دار بوده و در زمینه سار مشخصات زوجین اختلاف معنی داری از نظر میزان آگاهی و اصلی ترین منبع اطلاعاتی دیده نشد. نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان دهنده شیوع نسبتا بالای سطح آگاهی ضعیف در زوجین بخصوص شوهران بوده و این امر می تواند ناشی از تمرکز برنامه های تنظیم خانواده بر زنان و نیز عدم ارائه خدمات بهداشتی در مراکز بهداشتی درمانی دولتی و خصوصی به نحو مطلوب باشد. همچنین با توجه به تاثیر منابع اطلاعاتی بر میزان آگاهی لازم است در خصوص تقویت منابع اطلاعاتی مورد اعتماد زوجین، به خصوص زوجین جوان اقدامات مقتضی صورت گیرد.