غربالگری دیابت حاملگی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی تبریز1379
Abstract
چکیده: مقدمه: حاملگی با یک سری تغییرات متابولیک در مادر همراه است و تنظیم این تغییرات به نحوی است که زمینه مساعد را برای رشد جنین و سلامتی مادر فراهم می آورد. گاهی این تغییرات متابولیک دستخوش اختلالاتی می شود که منجر به بروز دیابت حاملگی می گردد که برای حاملگی و سرانجام آن و برای نسل های بعدی مشکلاتی را پدید می آورند. به منظور جلوگیری و کاهش عوارض مادری، جنینی و نوزادی، جستجوی زودرس این اختلال در طی حاملگی اهمیت دارد. مضافا این که چون احتمال می رود این افراد در آینده در معرض خطر ابتلا به دیابت آشکار قرار گیرند غربالگری در طی حاملگی، انجام اقدامات پیشگیری کننده را فراهم خواهد آورد و این انگیزه‌ای برای انجام پژوهشی تحت عنوان غربالگری دیابت حاملگی در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی تبریز در سال 1377 بود. مواد و روشها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است که روی 225 زن باردار که در هفته 24-28 حاملگی بودند و جهت دریافت مراقبت های دوران بارداری به مراکز بهداشتی درمانی در سال 1379 مراجعه کرده بودند، انجام گرفت. نحوه انتخاب مراکز بهداشتی درمانی به روش نمونه گیری خوشه ای و انتخاب نمونه های مورد پژوهش به روش نمونه گیری غیر احتمالی سهمیه ای و محیط پژوهش مراکز بهداشتی درمانی شهر تبریز بود. موارد سابقه بیماری های داخلی جراحی و مبتلایان به دیابت آشکار از نمونه های مورد پژوهش حذف گردیدند. ابزار گردآوری اطلاعات برگه مصاحبه از پیش تعیین شده، پرنده های بهداشتی زنان باردار و وسایل آزمایشگاهی بودند. آزمون غربالگری یک ساعته با 50 گرم گلوکز خوراکی با حد آستانه 130 میلی گرم در دسی لیتر بر روی زنان باردار انجام گرفت و در صورتی که مقدار قند پلاسمای خون آنها بعد از انجام آزمون، 130 میلی گرم در دسی لیتر و یا بیشتر بود تحت آزمون تحمل گلوکز 3 ساعته با 100 گرم گلوکز خوراکی قرار گرفتند از آمار توصیفی جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و از آمار استنباطی جهت قبول یا رد فرضیه ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد 9/8 درصد زنان باردار آزمون غربالگری مثبت داشتند یعنی مقدار قند پلاسمای خون آنها بعد از مصرف 50 گرم گلوکز خوراکی 130 میلی گرم در دسی لیتر و یا بیشتر بود و بر طبق معیار کارپنتر- کوستان 2/2 درصد زنان باردار مبتلا به دیابت حاملگی بودند. یافته ها حاکی از آن بود که بین نتیجه آزمون غربالگری در رابطه با سن BMI، سابقه دیابت فامیلی، تعداد حاملگی، گلیکوزوری، سابقه سقط و مقدار قند خون ناشتای 24-28 هفته حاملگی ارتباط معنی دار آماری وجود داشت. بحث و نتیجه گیری: با توجه به ارتباط سن بالای 30 سال، BMI بیش از 29 کیلو گرم بر متر مربع، سابقه دیابت فامیلی، تعداد حاملگی بیش از3 ، گلیکوزوری، سابقه سقط و مقدار قند خون ناشتای بیش از 90 میلی گرم در دسی لیتر در هفته 24-28 حاملگی با نتیجه آزمون غربالگری دیابت حاملگی حداقل در زنان باردار دارای عوامل فوق ضروری به نظر می رسد تابدین وسیله از عوارض احتمالی دیابت در حاملگی چون ماکروزومی، دیسترس جنینی و افزایش سزارین جلوگیری کرده و نتایج خوب حاملگی را فراهم نماییم.