ترسیم نوموگرام بیلی روبین پوستی برای ارزیابی خطر زردی شدید و ارتباط آن با مشخصات مادری، زایمانی و نوزادی در نوزادان سالم با سن حاملگی 35 هفته و بیشتر

Abstract

چکیده: مقدمه: هیپربیلی روبینمی یکی از مشکلات شایع دوران نوزادی محسوب می شود و در اکثر موارد خوش خیم است. به دلیل احتمال توکسیسیته ی بیلی روبین، پایش نوزادان تازه متولد شده می تواند در شناسایی نوزادانی که به سمت هیپربیلی روبینمی شدید و کرن ایکتروس پیش می روند کمک کند. هدف از این مطالعه رسم نوموگرام بیلی روبین پوستی در نوزادان با سن حاملگی 35 هفته برای پیشگویی زردی شدید و نیز شناسایی عوامل مرتبط مادری، نوزادی و زایمانی در بروز هیپربیلی روبینمی شدید بود. مواد و روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی بود که بر روی 1066 نوزاد سالم با سن حاملگی35 هفته و با وزن موقع تولد 2000 گرم انجام شد. قبل از سنجش بیلی روبین پوستی (TCB)، پرسشنامه مشخصات دموگرافیک مادری، مشخصات نوزادی و مشخصات زایمانی با استفاده از پرونده مادران و نوزادان و همچنین از طریق مصاحبه با مادر تکمیل شد. اولین سنجش TCB قبل از ترخیص و در طی 12-48 ساعت انجام شد. نوزادان تا 6 روز پس از ترخیص، براساس سن نوزاد در زمان ترخیص پیگیری شدند. در این مطالعه نوزادانی که براساس مقادیر TCB و رهنمود فتوتراپی AAP، نیازمند فتوتراپی تشخیص داده شدند، برای بررسی و درمان بیشتر به متخصص کودکان در واحد مربوطه ارجاع داده شدند. نوزادان براساس TCBقبل از ترخیص و سن نوزاد به ساعت، در 4 گروه با خطر کم (زیر صدک 40)، با خطر متوسط پایین (صدک 75-40) و خطر متوسط بالا (صدک 95-75) و خطر بالا (بالای صدک 95) تقسیم بندی شدند. سپس درصد نوزادانی که در هر صدک (براساس TCB پیگیری) به سمت هیپربیلی روبینمی شدید پیشرفت کردند بدست آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 آنالیز شدند. برای ترسیم نوموگرام از نرم افزار Stata استفاده شد و برای تعیین ارتباط هر یک از مشخصات مادری، نوزادی و زایمانی با زردی شدید و سطح بیلی روبین پوستی از آزمون رگرسیون لجستیک و مدل خطی عمومی تعدیل نشده و تعدیل شده برای کنترل عوامل مخدوشگر استفاده شد. نتایج: براساس TCB هنگام ترخیص و سن نوزاد به ساعت نوموگرام بیلی روبین پوستی در صدک های 40، 75 و 95 رسم شد. %9/4 در گروه خطر بالا، %9/18 در گروه خطر متوسط بالا، %8/34 در گروه خطر متوسط پایین و %2/41 در گروه خطر پایین طبقه بندی شدند. خطر بروز زردی شدید در پیگیری نوزادان در گروه های خطر بالا تا پایین به ترتیب 9/48، 5/14، 7/9 و 3/3 درصد بود. از موارد پیگیری شده نوزادان، 850 مورد (%04/90) دچار زردی شدید نشدند و 94 مورد (%96/9) دچار زردی شدید شدند.در رابطه با ارتباط مشخصات مادری، نوزادی و زایمانی با زردی شدید بر پایه نتایج رگرسیون لجستیک تعدیل شده مشخص شد که متغیرهای محل سکونت، سابقه زردی در فرزندان قبلی، دادن آب یا آب قند به نوزاد در فواصل شیردهی، دفعات تغذیه نوزاد، سن حاملگی، گروه خونی مادر، زمان ترخیص از بیمارستان و تعداد حاملگی با زردی شدید ارتباط معنی دار آماری داشتند (05/0>p). همچنین در رابطه با ارتباط مشخصات مادری، نوزادی و زایمانی با سطح بیلی روبین پوستی بر پایه نتایج مدل خطی عمومی تعدیل شده مشخص شد که ارتباط سابقه زردی در فرزندان قبلی، سن دفع اولین مدفوع در نوزاد، دفعات تغذیه نوزاد، سن حاملگی، گروه خونی مادر و تعداد سونوگرافی با سطح بیلی روبین معنی دار بود (05/0>p). نتیجه گیری: نوموگرام بیلی روبین پوستی می تواند برای پیشگویی هیپربیلی روبینمی شدید در نوزادان ایرانی بکار برود. لازم است مطالعه فعلی در بعد وسیع تر و در سایر استان ها نیز انجام شود تا نوموگرامی کامل، معتبر و استاندارد تهیه گردد و در ایران به عنوان یک اقدام رایج اجرا گردد. همچنین در این مطالعه برخی عوامل مادری، نوزادی و زایمانی مرتبط با زردی نوزادی شناسایی شد که اطلاعاتی را جهت آگاهی پرسنل درمانی در شناسایی عوامل خطر زردی و پیشگیری از تبعات آن ارائه می نماید.