تأثیر بلند کردن پا در پیشگیری از ادم و درد پا و اضطراب بیماران تحت جراحی بای پس عروق کرونر: کار آزمایی بالینی تصادفی کنترل شده
Abstract
چکیده: زمینه و هدف: بروز ادم و درد بعد از برداشتن گرفت از ورید صافن در بیماران تحت عمل جراحی بای پس کرونر به عنوان یک مشکل جدی در مراقبت از بیماران مطرح می باشد که نه تنها سبب رنج و عدم آسایش و اضطراب بیماران می گردد، بلکه سبب افزایش هزینه های درمانی و طول مدت بستری در بیمارستان می گردد. اغلب مطالعات انجام گرفته در این راستا، تأثیر روش های تهاجمی و پر هزینه و یا روش های دارویی را سنجیده‌اند، لذا با توجه به کمبود مطالعات در خصوص روش های غیرتهاجمی و تأثیر مراقبت های پرستاری بر آن شدیم تا مطالعه ای را با هدف تاثیر بلند کردن پا در پیشگیری از ادم و درد پا و اضطراب در بیماران تحت عمل جراحی بای پس کرونر انجام دهیم.
مواد و روش: این کار آزمایی بالینی تصادفی کنترل شده بر روی 81 بیمار تحت عمل جراحی قلب بای پس عروق کرونر در شهر تبریز و در سال 1395 انجام گرفت. نمونه ها با روش بلوک بندی تصادفی به دو گروه 41 نفری تخصیص داده شدند. در گروه مداخله پس از عمل جراحی، پای دهنده ورید صافن به میزان 30 درجه توسط بالش مخصوص بلند گردید و در گروه کنترل پس از عمل جراحی مراقبت های روتین اجرا گردید. ادم پای بیمار (بروز و شدت ادم)، درد و اضطراب بیماران با استفاده از فرم مخصوص و سیاهه درد VAS و پرسشنامه اضطراب موقعیتی در زمان های مختلف بررسی و ثبت گردید. نتایج درون گروه ها با آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر و بین گروه ها با آزمون کوواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS13 تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها: در مقایسه داخل گروه ها از نظر وجود ادم (میانگین ساق و ران پاها) و شدت ادم قبل از عمل با موقع ترخیص، اختلاف آماری معنی داری وجود داشت. در مقایسه بین گروهی (میانگین محیط ساق پای راست) در زمان ترخیص نهایی بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود داشت. در مقایسه بین گروهی، میانگین شدت ادم ساق پای راست در زمان ترخیص از بیمارستان بین دو گروه تفاوت معنی داری داشت. در مقایسه داخل گروه ها، فقط در گروه مداخله از نظر میانگین درد قبل از عمل با موقع ترخیص اختلاف آماری معنی داری وجود داشت. در مقایسه بین گروهی میانگین درد پا در زمان ترخیص از بیمارستان، بین دو گروه تفاوت معنی داری داشت. در مقایسه بین گروهی میانگین اضطراب بیماران در زمان ترخیص از بیمارستان بین دو گروه تفاوت معنی داری داشت.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد بلند کردن پای صافنکتومی شده تأثیر قابل توجهی در پیشگیری از بروز ادم، شدت آن و درد بیماران بعد از عمل جراحی بای پس عروق کرونر دارد. لذا می تواند به عنوان یک روش غیرتهاجمی، کم هزینه و راحت جایگزین و یا مکمل بسیاری از درمان‌های دارویی و تهاجمی باشد.