بررسی عادات و علل گرایش به مصرف فست فودها در نوجوانان 17-13 ساله شهر تبریز در سال 96-1395
Abstract
چکیده: مقدمه: اضافه وزن و چاقی در نوجوانان سراسر دنیا شیوع یافته است که یکی از دلایل آن می تواند مصرف فست فودها باشد. این مطالعه با هدف تعیین عادات و علل گرایش به مصرف فست فودها در نوجوانان 17-13 ساله شهر تبریز انجام گرفت.روش پژوهش: در این مطالعه توصیفی- مقطعی 1086 دانش آموز 17-13 ساله به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. اطلاعات لازم با استفاده از پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه علل گرایش و فرم بسامد مصرف مواد غذایی گردآوری شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها توسط اساتید دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام و تایید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص آمار توصیفی و استنباطی و از طریق نرم افزار SPSS نسخه 13در سطح معنی داری کمتر از 05/0 صورت گرفت. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که عادات مصرف فست فود در نوجوانان شهر تبریز بیشتر به صورت کم مصرف (6/68 درصد) بود. مصرف بالای غذای آماده در دانش آموزان پسر (6/11) تقریبا دو برابر دانش آموزان دختر (7/6) بود. بیشترین علل گرایش به مصرف فست فودها طعم و مزه خوب(40%)، اجبار و ناچاری در صورت نبودن غذا در منزل(40%)، گذراندن اوقات فراغت با همسالان (34%)، ظاهر متفاوت و دلچسب این غذاها (30%)، علاقه به مصرف فست فودها و تنقلات (22%)، زرق و برق رستورانهای فست فود (18%)، مناسب بودن قیمت فست فودها(16%)، ترجیح دادن فست فودها به غذای خانگی (16%)، رایج بودن فست فودها در جامعه (14%)، داشتن پول توجیبی قابل توجه در روز (14%) بودند. در بین غذاهای آماده کالباس، سیب زمینی سرخ شده و انواع ساندویج دونر مصرف زیادی داشت (03/P=). اختلاف معنی دار (ارتباط مستقیم) بین عادات مصرف غذاهای آماده با جنس، سن، وزن، BMI (Body Mass Index)، پول توجیبی دانش آموزان، سطح تحصیلات و شغل والدین، عکس العمل خانواده جهت رفتن به رستورانهای فست فود، تعداد رستورانها از مسیر منزل تا مدرسه، فعالیت ورزشی و مدت زمان تماشای تلویزیون در روز و ارتباط معکوسی با میزان درآمد خانواده، رتبه فرزندی و نمره آگاهی وجود داشت (05/0< p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج مطالعه باید تلاش مسؤلین در جهت تأمین غذاهای آماده سالم باشد که باعث جذب بیشتر نوجوانان در استفاده از آنها گردد. افزایش میزان آگاهی تغذیه ای هم می تواند در اقشار مختلف جامعه مفید باشد و این هدف با همکاری مشترک مردم و مسؤلین جامعه، خانواده ها، رسانه ها و آموزش و پرورش به دست خواهد آمد.