تمایل به ترک حرفه و ارتباط آن با استرس شغلی در پرستاران مراکز آموزشی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تبریز، 1394

Abstract

چکیده: مقدمه: استرس شغلی یکی از عوامل اساسی در کاهش بهره وری در سازمان ها و ایجاد عوارض جسمی و روانی در پرسنل بوده و امروزه در میان کارکنان مراقبت های بهداشت و درمانی رایج است. کمبود پرستار و تمایل به ترک حرفه در پرستاران، مستقیماً بر روی كیفیت وكمیت مراقبت‌های بهداشتی و در نهایت سلامت افراد و جامعه تأثیر خواهد گذاشت. این مطالعه با هدف تعیین تمایل به ترک حرفه و ارتباط آن با استرس شغلی در پرستاران شاغل در مراکز آموزشی- درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریزدر سال 1394 انجام گرفت. روش کار: این مطالعه توصیفی و مقطعی، 450 نفر از پرستاران شاغل درمراکز آموزشی- درمانی شهر تبریز مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه گیری از نوع آسان از میان افراد واجد شرایط انتخاب و وارد مطالعه شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک وپرسشنامه استاندارد مقیاس استرس پرستاران expanded nursing stress scale (ENSS) و ابزار پرسشنامه تمایل به ترک حرفه جبران المالکی و پرسشنامه مربوط به عوامل ترک حرفه در پرستاران که بر اساس مطالعه عباس زاده و همکاران توسط پژوهشگر ساخته شد. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری توصیفی و تحلیلی در نرم افزار SPSS ver 13مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: از 500 پرسشنامه توزیع شده 450 پرسشنامه (90 درصد) برگشت داده شد. بررسی مشخصات فردی-اجتماعی و شغلی پرسنل شرکت کننده نشان داد 344 نفر( 4/76 درصد) مرد بودند. وضعیت درآمد ماهیانه 2/56 درصد از پرستاران پاسخ دهنده تا حدودی کافی گزارش شد. میانگین تمایل به ترک حرفه متوسط به بالا ( 53/.± 04/4 ) بود و میانگین استرس پرستاران متوسط به بالا ( 44/.± 10/2 ) گزارش شد. از بین عوامل استرس زا؛ به ترتیب حیطه های خانواده و بیمار، تبعیض، بار کاری و مرگ بیشترین میانگین استرس را به خود اختصاص دادند. در این مطالعه رابطه معنا داری بین سن، وضعیت تاهل، تحصیلات، درآمد، نوع استخدام و محل کار با تمایل به ترک حرفه دیده نشد تنها بین جنس با استرس شغلی و تمایل به ترک رابطه معنی داری دیده شد طوریکه استرس شغلی در خانم ها بیشتر از آقایان بود و میزان ترک حرفه در بین خانم ها با 96/48 بیشتر از آقایان با میانگین نمره 47 بود. میانگین و انحراف معیار سن و سابقه کار بالینی پرستاران به ترتیب 87/6 ± 80/31 و49/1 ± 39/3 بود.بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که تمایل به ترک حرفه و میزان استرس شغلی در پرستاران متوسط به بالا است و عوامل مختلفی در این زمینه نقش دارند. در این رابطه می توان از طریق برنامه ریزی منسجم در تمامی ابعاد خصوصاً بعد های فردی و سازمانی به کاهش استرس در پرستاران کمک نمود و راهکارهای مدیریتی، آموزشی و اقدامات پیشگیرانه برای کاهش تمایل ترک حرفه ارائه کرد تا ضمن ارتقاء سلامت و حفظ پرستاران در سیستم سلامت از هزینه های ناشی از ترک حرفه پرستاران برسیستم بهداشتی درمانی جلوگیری نماییم.