ارتباط سلامت معنوی و سبک زندگی سالم با نشانه های منوپوز و آندروپوز در زوجین شهر تبریز سال 1393

Abstract

چکیده: مقدمه: یائسگی زنان (منوپوز) یکی از مراحل طبیعی زندگی زنان و یک رخداد فیزیولوژیک است که هر زنی آن را تجربه می کند. طبقه اجتماعی زنان، فرهنگ جامعه ای که در آن زندگی می کنند، شرایط زندگی(درجه استقلال و آزادی شان در زندگی) و حوادث زندگی بر روی علائم یائسگی تاثیر می گذارند، بنابراین تغییرات هورمونی دوران یائسگی را به تنهایی نمی توان مسئول تمام مشکلاتی دانست که در یائسگی پدید می آید. یائسگی مردان (آندروپوز) تغییرات فیزیولوژیک مربوط به افزایش سن در مردان می باشد، سندرمی است که ابعاد جسمی، جنسی و روانی داشته و با علائمی مانند: ضعف، خستگی، کاهش توده استخوانی، اختلال عملکرد جنسی، افسردگی، اضطراب، بی خوابی و کاهش حافظه کوتاه مدت همراه است علاوه بر افزایش سن، عواملی همچون سطح درآمد پایین، کاهش فعالیت فیزیکی و داشتن سابقه فشارخون و بیماری های مزمن از عوامل خطر کمبود آندروژن در مردان می باشند. با توجه به اهمیت پدیده منوپوز و آندروپوز و تاثیر عوامل مختلف بر نشانه های منوپوز و آندروپوز، این مطالعه با هدف بررسی ارتباط سلامت معنوی و سبک زندگی سالم بر نشانه های منوپوز و آندروپوز انجام شد. مواد و روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعه مقطعی بود که بر روی 264 زن منوپوز سنین 55-50سال و همسران آنان که ساکن شهر تبریز بودند انجام گرفت. آدرس این زوجین در قالب 46 سرخوشه از سازمان ثبت احوال گرفته شد. اطلاعات از طریق پرسشنامه های مشخصات فردی– اجتماعی، پرسشنامه سلامت معنوی پالوتزین و الیسون( Palutzian & Ellison)، سبک زندگی ارتقا دهنده سلامتHealth Promoting Lifestyle Profile2 (HPLP2) برای زنان و مردان و مقیاس یائسگی GREEN (منحصراً برای زنان) بود که این چهار پرسشنامه به صورت خودتکیملی تکمیل شد و آزمون سنجش سندرم آندروپوز مردانه MASSQ) )(Mail Andropause Symptoms Self-assessment Questionnaire) (منحصراً برای مردان) استفاده شد و به صورت مصاحبه توسط همکار مصاحبه گر مرد (بعد از اینکه توضیحات لازم در مورد چگونگی تکمیل پرسشنامه به وی داده شد) تکمیل شد. پس از تکمیل پرسشنامه ها و جمع آوری داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20، با آمار توصیفی شامل شاخص های مرکزی و پراکندگی از قبیل میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی شامل آزمون پیرسون یا اسپیرمن، آزمون های آماری شامل T-Test، آنالیز واریانس یک طرفه، آزمون مجذور کای، آزمون من ویتنی و رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که سلامت معنوی با نشانه های منوپوز و آندروپوز ارتباط معکوس معنی دار داشت. ارتباط معکوس معنی دار بین سبک زندگی سالم با نشانه های منوپوز و آندروپوز وجود داشت. تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره نشان داد که سطح تحصیلات و رضایت از ازدواج به عنوان پیش گویی کننده های نشانه های منوپوز شناخته شدند.متغیرهای شاغل بودن، سطح تحصیلات ، درآمد و وضعیت مسکن از پیش گویی کننده های نشانه های آندروپوز در مردان بودند. نتیجه گیری: افزایش سلامت معنوی و بهبود سبک زندگی سالم سبب بهبود نشانه¬های منوپوز و آندروپوز می شود، چون ارتقاء سلامت معنوی و انتخاب سبک زندگی سالم از سوی زنان نه تنها زندگی شخصی آنها بلکه بر سبک زندگی سایر اعضای خانواده به خصوص همسرانشان تاثیر می گذارد، تشکیل کلاس های آموزشی و مشاوره با زنان منوپوز در خصوص بهبود سبک زندگی می تواند سبب کاهش نشانه های آزار دهنده منوپوز و آندروپوز گردد. پژوهش حاضر بعنوان اولین مرحله جهت برنامه ریزی و ارائه راهکارهای مناسب برای حل مشکلات زنان منوپوز و مردان آندروپوز انجام گردید. بر ارائه آموزش، مشاوره و مراقبت ویژه از طرف مسئولان تاکید می شود.