تأثیر مداخله حمایتی- آموزشی پدران نوزادان نارس بستری بر میزان دلبستگی مادر- نوزاد و اضطراب والدین: یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی

Abstract

چکیده: مقدمه: تولد نوزاد نارس و نیاز به بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان، خطری برای ارتباط اولیه مادر- نوزاد و افزایش فشار روحی- روانی در والدین می باشد و حمایت پرستاری از خانواده چنین نوزادانی ضروری بنظر میرسد بنابراین مطالعه حاضر با هدف تأثیر مداخله حمایتی- آموزشی پدران نوزادان نارس بر میزان دلبستگی مادر- نوزاد انجام شد. مواد و روش ها: در مطالعه کارآزمایی بالینی حاضر تعداد 60 پدر نوزاد نارس بستری در بخش مراقبت ویژه نوزادان، با روش بلوک بندی 6 تایی به دو گروه تخصیص یافته و قبل از انجام مداخله، اضطراب والدین و دلبستگی مادر- نوزاد در هر دو گروه سنجیده شد. برای گروه کنترل مراقبت های روتین بخش انجام شد ولی برای پدران گروه مداخله در دو جلسه 60 دقیقه ای، آموزش های لازم ارایه گردید و به والدین برای تبادل افکار به مدت 3 روز در ساعات غیر ملاقات در کنار نوزاد فرصت حضور داده شد. یک روز پس از اتمام مداخله حمایتی مجدداً دلبستگی مادر- نوزاد در سه نوبت و اضطراب والدین در هر دو گروه سنجیده شد. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه روا و پایای جمعیت شناسی، پرسشنامه اشپیلبرگر و چک لیست دلبستگی مادر-نوزاد (Avant) جمع آوری و با استفاده از SPSS-22 مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: بررسی اختلاف میانگین نمرات کل دلبستگی بعد از مداخله به قبل از مداخله در دو گروه نشان داد که افزایش نمره دلبستگی در گروه مداخله معنی دار بوده (55/4 ± 8/12) ولی در گروه کنترل تفاوت آماری معنی داری بین قبل و بعد از مداخله دیده نشد (90/3 ± 1/2)،(000/0>p ). بررسی اختلاف میانگین نمرات کل اضطراب در مادران بعد از مداخله به قبل از مداخله در دو گروه نشان داد که کاهش نمره اضطراب در گروه مداخله معنی دار بوده (9/19±6/21-) ولی در گروه کنترل تفاوت آماری معنی داری بین قبل و بعد از مداخله دیده نشد (4/16 ± 1/3-)، (000/0>p ) و همچنین بررسی اختلاف میانگین نمرات کل اضطراب در پدران بعد از مداخله به قبل از مداخله در دو گروه نشان داد که کاهش نمره اضطراب در گروه مداخله معنی دار بوده (29/11±0/10-) ولی در گروه کنترل تفاوت آماری معنی داری دیده نشد(14/13±75/2-). نتیجه گیری: با توجه به افزایش دلبستگی مادر- نوزاد و کاهش اضطراب والدین پس از مداخله حمایتی-آموزشی پدران، می توان نتیجه گیری نمود که مداخلات خانواده محور، آموزش پدران، درگیر کردن پدران در حمایت از مادران و تسهیل ارتباط والدین با یکدیگر، می توانند در بهبود ارتباط مادر و نوزاد و کاهش فشارهای روحی- روانی در والدین موثر باشند.