بررسی تاثیر رفلکسولوژی بر اضطراب بیماران تحت تشنج درمانی با الکتریسته و عوارض بعد از آن یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی

Abstract

چکیده: مقدمه: با وجود چندین دهه استفاده از تشنج درمانی و کاربرد وسیع آن در اختلالات روانپزشکی، بدلیل عوارضی مثل اضطراب شدید ناشی از تهاجمی بودن، درد و فراموشی هنوز نتوانسته است در حوزه روانپزشکی به جایگاه واقعی خود دست یابد. با توجه به محدودیت استفاده از داروها برای مدیریت این عوارض در این بیماران مطالعه ای با هدف بررسی تاثیر رفلکسولوژی بر کاهش اضطراب بیماران تحت تشنج درمانی با الکتریسته و عوارض بعد از آن انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر به صورت کارآزمایی بالینی با 68 نفر از بیماران بستری دریافت کننده تشنج درمانی که به طور تصادفی به دو گروه کنترل(n=34) و مداخله(n=34) تخصیص یافته بودند انجام شد. در گروه مداخله، مداخله در طی 3 جلسه و هر جلسه 20 دقیقه ماساژ و برای گروه کنترل پای بیمار برای 1 دقیقه با استفاده از روغن زیتون، چرب گردید. میزان فراموشی بیماران بعد از مداخله در پایان هر جلسه (ECT) با استفاده از پرسشنامه GALVESTON- ORIENTATION-AMNESIA-TEST)) که متشکل از 16 سوال است، در هر دو گروه به کمک پرسشگران در 30 دقیقه پس از تشنج درمانی در همه بیماران به صورت یکسان اندازه گیری و مقایسه شد. میزان اضطراب بیماران یکبار قبل از مداخله(رفلکسولوژی) در هر دو گروه اندازه گیری شد و بار دیگر پس از تشنج درمانی (بعد از برگشت سطح هوشیاری بیمار) در پایان هر جلسه با پرسشنامه اضطراب پنهان و آشکار اسپیلبرگر و میزان درد بیماران نیز با استفاده از مقیاس عددی درد در 15 دقیقه پس از تشنج درمانی در پایان هر جلسه در هر دو گروه اندازه گیری و مقایسه شد. داده ها با کمک نرم افزار SPSS v.13 و با استفاده از آزمون های کای دو، tمستقل، آزمون تحلیل اندازه گیرهای مکرر(repeated measures) ، فریدمن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد اثر گروه بر نمره فراموشی معنی دار بود به این صورت که افرادی که مداخله دریافت کرده بودند سر جمع در کل مطالعه، نسبت به گروه کنترل به طور معنی داری نمره بالاتری برای نمره فراموشی داشتند (p=.02). هم چنین در پایان سومین جلسه از رفلکسولوژی، میانگین نمره اضطراب آشکار (S) در گروه مداخله به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش پیدا کرده بود (0/05>p). مقایسه میزان درد بین دو گروه بلافاصله بعد از مداخله تفاوت معنی داری را نشان نداد ولی در جلسه 2 و 3 درد به طور معنی داری درد در گروه مداخله کاهش یافته بود (0/05>p). نتیجه گیری: انتظار می رود روش های غیر دارویی و مداخلات مکمل پرستاری همچون رفلکسولوژی که با عوارض جانبی کمی همراه می باشند، جهت کاهش اضطراب بیماران تحت درمان با تشنج درمانی و عوارض پس از آن بکار برده شود.