بررسی دانش، نگرش و عملکرد کارشناسان بهداشت خانواده مراکز بهداشتی درمانی و معلمان ابتدایی در زمینه سوءرفتار با کودکان در شهرتبریز در سال 1394
Abstract
چکیده: مقدمه: کودک آزاری یک پدیده اجتماعی گسترده با عواقب جدی مادام العمر است. کارشناسان بهداشت خانواده و معلمان از جایگاه ویژه ای برای شناسایی و گزارش دهی موارد کودک آزاری برخوردارند. زیرا والدین، کودکان خود را برای پایش رشد و واکسیناسیون به مراکز بهداشتی می آورند و معلمان نیز در مواجهه مستقیم با مسائل تحصیلی و رفتاری، روابط والد فرزندی و چگونگی حمایت، مراقبت و پرورش کودکان هستند و می توانند در صورت اخلال در کارکرد خانواده این موضوع را پیگیری کنند. لذا مطالعه ی حاضر با هدف بررسی دانش، نگرش و عملکرد کارشناسان بهداشت خانواده و معلمان ابتدایی پیرامون کودک آزاری در شهر تبریز در سال 1394 انجام گرفت.روش کار و مواد: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی بود. جامعه مورد مطالعه کارشناسان-بهداشت خانواده مراکز بهداشتی درمانی و معلمان مدارس ابتدایی شهر تبریز بود. آزمودنی های پژوهش شامل 265 نفر کارشناسان بهداشت خانواده و 330 نفر معلمین مقطع ابتدایی بود که کارشناسان به صورت تمام شماری از مراکز بهداشتی و معلمین به صورت طبقه ای (تصادفی) از مدارس انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه بود. داده های به دست آمده با آنالیزهای آماری spssنسخه 23 بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده با استفاده از روش های آمار توصیفی (فراوانی و درصد، میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی (تی-تست و آنالیز واریانس) انجام گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد 5/58 درصد کارشناسان بهداشت خانواده آگاهی خوب نسبت به عوامل کودک آزاری داشتند، 45 درصد آنها آگاهی خوب نسبت به علایم، نشانه ها و عوارض کودک آزاری داشتند و آگاهی کل آنها خوب بود(0/57%). کارشناسان بهداشت خانواده نگرش مطلوبی نسبت به مقابله با کودک آزاری داشتند(3/91%) و عملکرد آنها در مقابله با کودک-آزاری در سطح متوسط و کمتر از متوسط بود(3/94%) و یافته¬ها نشان داد 5/57 درصد معلمین آگاهی متوسط و کمتر از متوسط نسبت به عوامل کودک ¬آزاری داشتند و 45 درصد شرکت کنندگان آگاهی خوب نسبت به علایم، نشانه ها و عوارض کودک آزاری داشتند و آگاهی کل آنها متوسط و کمتر از متوسط بود(5/55%). شرکت کنندگان نگرش مطلوبی نسبت به مقابله با کودک آزاری داشتند(0/95%) و عملکرد آنها در برخورد با کودک آزاری متوسط و کمتر از متوسط بود(3/81 %).نتیجه گیری: کارشناسان نسبت به کودک آزاری آگاهی خوب، نسبت به مقابله با کودک -آزاری نگرش مطلوب و در رابطه با برخورد با کودک آزاری عملکرد ضعیف داشتند. معلمان نسبت به کودک آزاری آگاهی متوسط و کمتر، نسبت به مقابله با کودک آزاری نگرش مطلوب و در رابطه با برخورد با کودک آزاری عملکرد متوسط داشتند. علت این امر می تواند به دلیل کمتر گذرانیدن دوره های آموزشی یا ترس از مسایل حاشیه ای مقابله با کودک آزاری و یا نبود دستور العمل قانونی مشخص برای برخورد با کودک آزاری باشد.