تاثیر مداخله آموزشی بر آگاهی و خودکارآمدی بیماران تحت همودیالیز در خصوص کنترل فشارخون: کارآزمایی بالینی تصادفی شده
Abstract
چکیده: مقدمه و هدف: فشارخون بالا یکی از مشکلات عمده بیماران تحت همودیالیز می باشد. آگاهی و خودکارآمدی بیمار می تواند بر رفتارهای مرتبط با سلامتی در مدیریت بیماری و همچنین بر پیامدهای بیماری موثر باشد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر مداخله آموزشی بر آگاهی و خودکارآمدی بیماران تحت همودیالیز در خصوص کنترل فشارخون انجام شد.روش بررسی:در یک کارآزمایی بالینی 58 بیمار تحت همودیالیز به طور تصادفی در دو گروه مداخله (29=n) و کنترل (29=n) قرار گرفتند. جهت گردآوری داده ها در این مطالعه، پرسشنامه دموگرافیک، پرسشنامه آگاهی از کنترل فشار خون در بیمارانتحت همودیالیز و پرسشنامه ی خودکارآمدی کنترل فشار خون در بیماران تحت همودیالیز استفاده شد. گروه مداخله آموزش را دریافت کرده در خاتمه کتابچه ی آموزشی به بیماران تحویل داده شد. سپس هفته ای یک بار توسط پژوهشگر پیگیری شدند. بعد از 12 هفته آگاهی و خودکارآمدی مجدّداً در هر دو گروه سنجیده شد. بااستفاده ازنرم افزار SPSS 11 و آمار توصیفی و آزمون تی زوجی و تی مستقل اطلاعات جمع آوری شده مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد بین میانگین نمرات آگاهی قبل از آموزش(35/4±24/35) با 12 هفته بعد از مداخله آموزشی (22/4±58/39) در میان بیماران شرکت کننده در گروه مداخله اختلاف معناداری وجود داشت (001/0p<). همچنین یافته ها حاکی از آن بود بین میانگین نمرات خودکارآمدی قبل از آموزش(79/3±99/44) با 12 هفته بعد از آموزش(79/3±09/48) در میان بیماران شرکت کننده در گروه مداخله اختلاف معناداری حاصل شد (001/0=p). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که، آموزش پرستاری به همراه پیگیری در بیماران تحت همودیالیز در ارتقاء آگاهی و خودکارآمدی این بیماران در زمینه کنترل فشارخون موثر می باشد. با توجه به موثر بودن و مقرون به صرفه بودن این روش و کم عارضه بودن نسبت به روش کنترل فشارخون با دارو جهت بیماران تحت همودیالیز پیشنهاد می گردد.