بررسی سرمایه اجتماعی و رابطه آن با عملکرد پرستاران بخشهای نوزادان و کودکان مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال- 1393

Abstract

چکیده: مقدمه: سرمایه اجتماعی مفهومی است که در سال های اخیر توجه بسیاری از پژوهشگران را در حوزه پرستاری به خود معطوف داشته است. برخی از مطالعات این مفهوم را در ارتباط با متغیرهای عملکردی پرستاران مد نظر قرار داده اند. عملکرد پرستاران به عنوان محوری ترین مفهوم در تعیین عملکرد واحدهای بیمارستانی و عملکرد بخش درمان کشور، موضوعی است که تاکنون توجه مطالعات بسیاری را به خود جلب نموده است. عملکرد پرستاران به ویژه در زمینه پرستاری کودکان نیز به دلیل ماهیت بیماران، اهمیت بالاتری دارد. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف شناسایی سرمایه اجتماعی و رابطه آن با عملکرد پرستاران بخشهای نوزادان و کودکان مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام گردید. روش بررسی: یک مطالعه توصیفی، با روش نمونه گیری از جامعه محدود بر روی 154 نفر از پرستاران فعال در بخش های نوزادان و کودکان در 3 بیمارستان در سطح شهر تبریز با داشتن حداقل یک سال سابقه اشتغال انجام گرفت. پرسشنامه ای متشکل از 3 بخش شامل ویژگی های فردی- اجتماعی پاسخ دهندگان، ابزار سرمایه اجتماعی و عملکرد، سنجیده شد. برای تحلیل داده های فردی- اجتماعی و اولویت بندی امتیازات هر یک از متغیرهای تحقیق و تحلیل آمار توصیفی، از نرم افزار SPSS نسخۀ 20 استفاده شده است. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد مجموع میانگین کلی نمره سرمایه اجتماعی 46/3 (از 5 امتیاز) و همه ابعاد آن بالاتر از میانگین بود. بالاترین امتیاز مربوط به بعد شبکه و ساختارهای حمایتی اجتماعی (77/3) و پایین ترین امتیاز مربوط به بعد اعتماد (09/3) بود. نتایج مطالعه نشان داد که میانگین عملکرد پرستاران مورد مطالعه 08/82 درصد از 100 بوده است و در خصوص گزاره های عملکرد پرستاران باید اظهار داشت که میانگین شاخص های عمومی عملکرد 60/39 (از امتیاز 40) بود و این مقدار برای گزاره وظایف 47/42 (از امتیاز 60) مربوط بوده است. همچنین نتایج مطالعۀ حاضر مشخص نموده است که علاوه بر تاثیر کلی سرمایه اجتماعی بر عملکرد پرستاران، تاثیر تمامی مولفه های فرعی سرمایه اجتماعی نیز بر عملکرد آنها، مثبت و معنادار بوده است. بحث و نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که برخورداری از شبکه ها و ساختارهای حمایتی اجتماعی پرستاران، سطح مشارکت اجتماعی پرستاران و مشارکت و قبول مسئولیت سازمانی از سوی پرستاران، تاثیر مثبت بر عملکرد آنان دارد. لذا مدیران بیمارستانی می توانند با بالا بردن سطح سرمایه اجتماعی بر عملکرد پرستاران در بهبود کیفیت خدمات بیمارستانی تاثیر گذار باشند.