تجربه زنده امید مادران دارای نوزاد نارس، طراحی و روان سنجی مقیاس امید
Abstract
چکیده: مقدمه: مادران نوزادان نارس با استرسهایی که گاه قابل کنترل نیستند،روبرو میشوند. یکی از استراتژی های به دست آوردن خود کنترلی مادران این نوزادان، امید است، که به مقابله با چنین شرایطی می پردازد.امید نقش اساسی در مقابله با استرس ناشی از داشتن نوزاد نارس ایفا میکند. اما هیچگونه مقیاسی برای سنجش میزان امید در این مادران طراحی نشده است، بنابراین هدف از این مطالعه تبیین تجارب زیسته امید مادران نوزادان نارس و طراحی مقیاسی برای اندازه گیری امید آنها بود.روش پژوهش:این پژوهش تلفیقی با طرح متوالی اکتشافی در دو بخش کیفی و کمی انجام گرفت.در بخش کیفی، از مطالعه پدیدار شناسی با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته با 12 نفر از مادران دارای نوزاد نارس ساکن واحدهای ویژه نوزادان در استانهای کردستان و کرمانشاه، انجام گرفت.پیش نویس مقیاس امید از طریق مصاحبه های انجام شده،مروری بر مطالعات و مقیاسهای موجود امید و نیز نظرات متخصصان شامل 178 عبارت در قالب مقیاس 5 درجه ای لایکرت(کاملا موافقم،موافقم،نظری ندارم،مخالفم و کاملا مخالفم)طراحی گردید.در بخش کمی، با روش پژوهش متدولوژی،روایی صوری،نسبت روایی محتوای گویه های مقیاس امید از طریق نظرخواهی از 20 نفر از صاحبنظران و پایایی همسانی درونی، روایی سازه، ملاکی مقیاس امید با مطالعه بر روی 126 نفر از مادران نوزادان نارس بستری در واحدهای مراقبت ویژه همان استانها،با پاسخهای مادران به سوالات 68 گویه ای مقیاس امید، سوالات مقیاس افسردگی بک و مشخصات فردی اجتماعی بررسی گردید.یافته ها: از تجزیه و تحلیل داده های بخش کیفی سه درونمایه اصلی شامل1- سازگاری، برازندگی امید، 2-خودباوری، اوج امید و 3- حرکت به جلو، شوق امید، استحصال شد.نتایج بخش کیفی حاکی از آن بود که مادران نوزادان نارس شرکت کننده در پژوهش با شرایط و محیط واحد مراقبت ویژه نوزادان سازگار شده اند. در بخش کمی مطالعه بر اساس شاخص های روان سنجی، شامل روایی صوری(شاخص والتس و باسل)، روایی محتوا(نظر صاحب نظران)، گویه های مقیاس امید مادران،به 39 گویه کاهش یافته و مقدار روایی سازه0/673))، روایی واگرا-0/134(، همسانی درونی کل0/932)) و زیر مقیاس اول0/86))،زیر مقیاس دوم0/82))و سومین زیر مقیاس 0/84))و پایایی آزمون مجدد0/54))بدست آمد. نتیجه گیری نهایی:تجربه زیسته مادران نوزادان نارس نشان داد که آنها به نوعی از امیدواری در جهت سازگاری، خودباوری و شوق دست یافته بودند که به توسعه روحیات به ویژه خودباوری مادران کمک نموده بود. مقیاس امید مادران نوزادان نارس با 39 گویه و 3 زیر مقیاس از روایی و پایایی خوبی برخوردار است.