ارتباط افسردگی پدر با حمایت اجتماعی، استرس درک شده توسط وی و افسردگی مادر، در دوره پس از زایمان
Abstract
چکیده: زمینه و هدف: طبق شواهد برخی مردان، بعد از زایمان همسر دچار افسردگی می شوند که اثرات نامطلوب این پدیده ی جدی، واقعی اما ناشناخته، گریبانگیر وی و خانواده‌اش می شود. با توجه به عدم وجود اطلاعات کافی در مورد افسردگی پس از زایمان پدر و سبب شناسی متعدد و پیچیده آن، پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط افسردگی پدر با حمایت اجتماعی،استرس درک شده توسط وی و افسردگی مادر،در دوره پس از زایمان در زوجین تحت پژوهش مراکز بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1391 انجام گرفت. مواد و روشها: این مطالعه توصیفی بر روی205 زوج واقع شده در6-12 هفته بعد از تولد کودک در7 مرکز بهداشتی درمانی که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند،صورت پذیرفت.ابزار گردآوری داده ها در پدران مشتمل بر4 پرسشنامه خود گزارشی افسردگی پس از زایمان ادینبرگ، استرس درک شده کوهن،حمایت اجتماعی زیمت و جمعیت شناختی و در مادران شامل پرسشنامه ادینبرگ بود.داده های بدست آمده از مطالعه با استفاده از روشهای آماری توصیفی،آزمونهای رابطه و رگرسیون خطی چندگانه و با نرم افزار spss17تحلیل شدند.یافته ها:11/7درصد از پدران و 33/2 درصد از مادران،با کسب نمره ادینبرگ 12یا بالاتر،افسرده بودند.بین نمرات افسردگی پس از زایمان مادر و پدر ارتباط آماری مثبت و معنی داری مشاهده شد.نمرات افسردگی پس از زایمان پدر با استرس درک شده توسط وی همبستگی مستقیم و با حمایت اجتماعی ادراک شده کلی و ابعاد آن همبستگی معکوس داشت.(p<0/05)متغیر استرس درک شده از توان آماری بالا(b=0/608) و معنی داری در پیش بینی تغییرات افسردگی پدر برخوردار بود(p<0/001) ولی افسردگی مادر و ابعاد مختلف حمایت اجتماعی ادراک شده توسط پدر قادر به پیش بینی معنی دار افسردگی پدر نبودند.همچنین بین وضعیت معیشت خانواده در قبال درآمد،تعداد سقط و تعداد بارداری همسر با افسردگی پدر ارتباط معنی دار وجود داشت.سایر عوامل فردی-اجتماعی و باروری با افسردگی پدر در این دوره ارتباطی نداشتند.(p>0/05)نتیجه گیری:با عنایت به نتایج تحقیق،ضرورت ارزیابی پدران از نظر افسردگی و عوامل خطر آن در دوره بعد از زایمان به ویژه زمانی که همسر نیز افسرده است،به منظور پیشگیری و درمان به موقع ،احساس می شود.در این خصوص افزایش آگاهی عمومی،آموزش مهارتهای ارتباطی، مدیریت استرس و حمایت از پدران واقع در حول و حوش تولد کودک توصیه می شود.