فرآیند مراقبت در بیماران تحت پیوند سلول های خون ساز

Abstract

چکیده: مقدمه: مراقبت یکی از مفاهیم اصلی پرستاری است و بررسی مراقبت در بیماران مختلف یکی از جنبه های مهم تحقیقی در پرستاری است. تحقیقات متعددی در مورد چگونگی ارائه مراقبت در بیماران مختلف صورت گرفته است، اما این مفهوم تاکنون در بیماران تحت پیوند سلولهای خونساز مورد بررسی قرار نگرفته است. پیوند سلولهای خونساز روش درمانی جدید، پیچیده و زمانبری است که بعنوان آخرین گزینه درمانی در بسیاری از بیماری های تهدید کنندگی زندگی بکار میرود. بیماران تحت پیوند سلولهای خون ساز با مشکلات و خطرات متعدد جسمی، روحی، روانی، احساسی و اجتماعی مواجه هستند و تحقیقی در زمینه مراقبت از آنها در اولویت قرار دارد. این مطالعه با هدف تبیین فرآیند مراقبت در بیماران تحت پیوند سلولهای خون ساز انجام شد. روش پژوهش: مطالعه حاضر مطالعه کیفی است که با استفاده از گراندد تئوری طی سالهای 1390 تا سال 1392 انجام شده است. محل انجام مطالعه بیمارستان دکتر شریعتی تهران بعنوان مرکز اصلی پیوند سلولهای خون ساز کشور بود. روش اصلی جمع آوری داده ها مصاحبه بود و از مشاهده نیز بعنوان روش تکمیلی در جمع آوری داده ها استفاده شد. 18 پرستار پیوند سلولهای خون ساز، 2 پزشک، 12 بیمار و 7 نفر از اعضای خانواده بیماران پیوند سلولهای خون ساز در این مطالعه شرکت کردند. مطالعه با نمونه گیری هدفمند آغاز و یا پیشرفت مطالعه و با هدایت داده ها و طبقات در حال شکل گیری با نمونه گیری نظری ادامه یافت. داده ها بر اساس 2008)Corbin & Strauss) تحلیل شد. یافته ها: از تجزیه و تحلیل داده ها چهار طبقه اصلی تحت عناوین رویارویی با برزخ مرگ و زندگی بیمار، تلاش برای کاهش خطر مرگ بیمار، بازسازی روحیه و دستاوردهای مراقبتی پدیدار شد. این چهار طبقه در مجموع از 13 زیر طبقه تشکیل شده بودند. متغیر مرکزی این مطالعه تحت عنوان حمایت برای گذر موفقیت آمیز از پیوند، نشانگر ماهیت و چگونگی مراقبت از بیماران تحت پیوند سلولهای خون ساز در مکان مورد مطالعه بود که میتوانست چگونگی پدیده مراقبت از بیماران تحت پیوند سلولهای خون ساز را توضیح داده و همه طبقات مطالعه را به هم مرتبط سازد. هدف مراقبت از این بیماران حمایت برای طی کردن مسیر پیوند با عوارض کمتر و با موفقیت بیشتر بود. نتیجه گیری: مراقبت از بیماران پیوند سلولهای خون ساز فرآیندی پویا است که در زمینه مرگ و زندگی بیماران و از طریق تلاش برای کاهش خطر مرگ و بازسازی روحیه آنها صورت گرفته، و دارای پیامدهایی بر پرستار و بیمار است. راهبردهای بکار برده شده توسط پرستاران در برخی موارد مطابق با پروتکلها و در برخی موارد دیگر بدون وجود هیچ دستورالعملی صورت میگیرد. در مراقبت از این بیماران موفقیت پیوند و حیات بیماران اهمیت فراوانی داشته و پرستاران در مراقبت از این بیماران تلاش میکنند تا به گذر موفقیت آمیز بیمار از پیوند کمک کنند. اما در این مسیر با مشکلات متعدد روبرو بود و از طرفی خود نیز با پیامد بار عاطفی مراقبت مواجه میشوند که بر کیفیت ارائه مراقبت به این بیماران تاثیر گذار است. بنابراین اصلاح و برطرف کردن این مشکلات ضروری است. یافته ها و نظریه پدیدار شده از این مطالعه میتواند در عمل و فعالیت پرستاران، برنامه های آموزشی و سیاستگذاری کاربرد داشته باشد.