تاثیر پری بیوتیک بر علایم کلینیکی و پاراکلینیکی سندرم تخمدان پلی-کیستیک: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه سوکور
Abstract
چکیده: مقدمه: سندرم تخمدان پلی کیستیک از شایع ترین اختلالات آندوکرین بوده که با عوارض متعددی همراه -است، استفاده از رژیم های غذایی، روشی مناسب برای پیشگیری و درمان عوامل خطر سندرم متابولیک به شمار می رود و در بین این رژیم ها، دانشمندان به مصرف رژیم های حاوی پری بیوتیک ها اشاره کرده اند. لذا، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر پری بیوتیک بر سطح سرمی دهیدرواپی آندرسترون سولفات و تستوسترون آزاد سرم و هیرسوتیسم (پیامدهای اولیه) و سطوح سرمی لیپید پروفایل، قند خون ناشتا و پروتئین C فعال بسیار حساس، شاخص های آنتروپومتریک و وضعیت قاعدگی (پیامدهای ثانویه) در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) انجام گرفت.روش کار و مواد: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده سه کور بود که بر روی 62 زن 18-45 ساله در تبریز انجام گرفت. مشارکت کنندگان در این مطالعه با روش بلوک بندی تصادفی به دو گروه پری بیوتیک و کنترل تخصیص یافتند. گروه مداخله روزانه g20 دکسترین مقاوم را داخل یک لیوان حل کرده و به مدت سه ماه مصرف کردند و گروه کنترل روزانه g20 مالتودکسترین را داخل یک لیوان آب حل کرده و سه ماه مصرف کردند. 5 سی سی خون از شرکت کنندگان برای سنجش سطوح سرمی لیپید پروفایل، قندخون، پروتئین C فعال بسیار حساس، دهیدرواپی آندرسترون سولفات و تستوسترون آزاد سرم قبل و 3 ماه بعد از مداخله گرفته شده و به روش الایزا در آزمایشگاه مرکز تحقیقات دارویی دانشگاه علوم پزشکی تبریز بررسی شد. نمره هیرسوتیسم با استفاده از ابزار Ferriman-Gallwey و وضعیت قاعدگی (طول مدت سیکل قاعدگی و فواصل بین دو قاعدگی) قبل و 3 ماه بعد از مداخله با استفاده از چک لیست محقق ساخته ارزیابی شد و وزن، دورکمر و دور باسن شرکت کنندگان قبل، 3 و 6 ماه بعد از مداخله سنجش شد. از آزمون های تی-مستقل، مجذور کای و مدل خطی عمومی برای آنالیز داده ها استفاده شد.یافته ها: بین دو گروه از نظر مشخصات فردی-اجتماعی تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت. سه ماه بعد از مداخله بر اساس آزمون ANCOVA و با تعدیل مقادیر پایه، میانگین سطح سرمی LDL-C (تفاوت میانگین=79/29-؛ فاصله اطمینان 95%=37/43- تا 21/16-؛ 001/0 p<)، تری گلیسیرید (50/38-؛ 73/59-تا 28/17-؛ 001/0p=)، توتال کلسترول (98/29-؛ 14/40- تا 82/19-؛ 001/0p<)، قندخون ناشتا (24/11-؛ 43/15-تا 06/7-؛ 001/0p<)، پروتئین C فعال بسیار حساس (75/1-؛ 92/2-تا 57/0-؛ 004/0p=)، دهیدرواپی آندرسترون سولفات (7/0-؛ 34/1-تا 13/0-؛017/0p=) و تستوسترون آزاد سرم (32/0-؛ 56/0-تا 08/0-؛010/0p=)، میانگین نمره هیرسوتیسم (4/1-؛ 19/2- تا 79/0-؛ 001/0p<)، میانگین دورکمر (35/5-؛ 80/6-تا 90/3-؛ 001/0p< )، دور باسن (45/5-؛ 24/7-تا 66/3-؛ 001/0p< )، وزن (37/3-؛ 41/4-تا 34/2-؛ 001/0p<)، شاخص توده بدنی ( 29/1-؛ 68/1-تا 89/0-؛ 001/0p< ) و فواصل بین سیکل های قاعدگی (1/14-؛ 3/21- تا 9/6-؛ 001/0p<) 3 ماه بعد از مداخله و میانگین دورکمر (25/5-؛ 76/6-تا 74/3-؛ 001/0p< )، دورباسن (76/4-؛ 78/6- تا 74/3-؛ 001/0p<)، وزن (92/2-؛ 07/4-تا 77/1-؛ 001/0p< ) و شاخص توده بدنی (18/1-؛ 60/1-تا 75/0-؛ 001/0p<) در 6 ماه بعد از مداخله در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی دار آماری داشت، در حالیکه میانگین سطح سرمی HDL-C در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنی دار آماری داشت (82/5؛ 27/2 تا 37/9؛ 002/0p=).نتیجه¬گیری: نتایج این مطالعه نشاندهنده اثرات مثبت و معنی دار پری بیوتیک بر لیپید پروفایل، قندخون، پروتئین C فعال بسیار حساس، دهیدرواپی آندرسترون سولفات و تستوسترون آزاد سرم، وضعیت هیرسوتیسم و قاعدگی و همچنین شاخص های آنتروپومتریک در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک است.