تاثیر آموزش چندرسانه‌ای بر آگاهی و عملکرد مادران نوزادان دارای کلوستومی
Abstract
چکیده: مقدمه: نوزادان دارای کلوستومی مراقبتهای ویژه ای را نیازمند هستند، لذا مراقبت از آنها با آگاهی والدین به ویژه مادر مرتبط می باشد. یکی از روشهایی که پرستاران می توانند جهت افزایش آگاهی مادران به کار ببرند آموزش می باشد. لذا این مطالعه با هدف تاثیر آموزش چندرسانه ای بر آگاهی مادران نوزادان دارای کلوستومی انجام شده است.
مواد و روشها: در این مطالعه كارآزمايي باليني 60 نفر از مادران نوزاد دارای کلوستومی بستری در بیمارستانهای کودکان وابسته به دانشگاهای علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني تبریز و تهران با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب و با روش تصادفی ساده به دو گروه آموزش با کتابچه و آموزش با فیلم تخصیص یافتند. در هر دوگروه قبل از آموزش پرسشنامه آگاهی توسط کمک پژوهشگر تکمیل شد. سپس پژوهشگر در یک جلسه به مدت 30 دقیقه آموزش های لازم در مورد کلستومی و نحوه مراقبت از آن را براساس کتابچه در گروه کتابچه و در گروه آموزش چند رسانه ای، براساس نرم افزار تهیه شده به صورت فردی در یک محیط آرام و با استفاده از لپ تاپ شخصی آموزش داد. بعد از اتمام جلسه آموزشی ارزیابی آگاهی و عملکرد با تکمیل پرسشنامه در دو مرحله انجام شد، پس آزمون اول به فاصله 5 روز بعد از مداخله و پس آزمون دوم به فاصله یک ماه بعد از آموزش انجام شد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از آزمون هاي آماري توصيفي و تحلیلی در نرم افزار SPSS نسخه 13 انجام شد.
نتایج: میانگین و انحراف استاندارد نمره آگاهي مادران در ابتدای مطالعه در گروه مداخله (68/1)8/1 و در گروه کنترل (99/0)1/2 بود که تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت (63/0=p). اما نمره آگاهي مادران در گروه مداخله پنج روز بعد از مداخله به (59/4)13 افزایش معناداری نسبت به ابتدای مطالعه (000/0=p) داشته و یک ماه بعد نیز با (94/3)4/12 نسبت به ابتدای مطالعه افزایش معناداری داشت (000/0=p). در حالیکه این مقادیر در گروه کنترل در پنج روز بعد به ترتیب (24/1)2 و (10/1)9/1 بود و تغییری نیافته بود. این نتایج بیانگر اثربخشی آموزش چندرسانه ای داده شده بر افزایش آگاهی مادران گروه مداخله است (000/0=p).
میانگین و انحراف استاندارد نمره عملکرد مادران در ابتدای مطالعه در گروه مداخله (91/2)4/3 و در گروه کنترل (45/2)4/3 بود که تفاوت معناداری بین دو گروه وجود نداشت (1=p). اما نمره عملکرد مادران در گروه مداخله پنج روز بعد از مداخله به (30/7)7/33 افزایش معناداری نسبت به ابتدای مطالعه (000/0=p) داشته و یک ماه بعد نیز با (19/6)9/32 نسبت به ابتدای مطالعه افزایش معناداری داشت (000/0=p). در حالیکه این مقادیر در گروه کنترل در پنج روز بعد به ترتیب (07/1)6/3 و (08/1)5/3 بود و تغییری نیافته بود. این نتایج بیانگر اثربخشی آموزش چندرسانه ای داده شده بر افزایش آگاهی مادران در گروه آموزش چندرسانه ای است (000/0=p).
بحث: آموزش چندرسانه ای میتواند در مدت زمان طولانی تری بر روی آگاهی و عملکرد افراد موثر باشد. بنابراین توصیه میشود در آموزشهای مربوط به مراقبت از بیماران از این روش استفاده گردد.